Jarenlang hing in het Mauritshuis te Den Haag een portret van een jonge dame. In haar hand houdt ze een takje bitterzoet, haar gevlochten haren deels verborgen onder een luxe kapje versierd met parels en haar blik buiten haar lijstje gericht. Wie ze is, wist tot voor 20 jaar geleden niemand. Toch was ze al sinds ze in het Mauritshuis kwam ‘wonen’ (in langdurig bruikleen van het Rijksmuseum) een publiekslieveling. Ariane van Suchtelen, conservator van het Mauritshuis, kwam er zo’n 20 jaar geleden niet alleen achter wie deze jongedame was, maar ook dat ze haar blik niet voor niets naar links richt; daar hoort namelijk de man waar ze mee zou gaan trouwen te hangen. Nu zijn zij weer eindelijk samen en hangen zij samen aan de muren van het Mauritshuis… (foto: Berry de Nijs/Writing Berries) 
Zoektocht naar een echtpaar
Het lijkt haast een romantische film, de manier waarop dit echtpaar weer samen is gekomen in het Mauritshuis. Je zou van de zoektocht dan ook bijna een film maken. De portretten, gemaakt door de Keulse portretschilder Bartholomäus Bruyn ‘de Oude’, hingen tot 1896 bij elkaar en werden toen in Londen apart van elkaar geveild. Dat betekende dat de schilderijen letterlijk los van elkaar gemaakt waren, omdat ze daarvoor als tweeluik met scharnieren aan elkaar waren bevestigd. Zij was ineens haar man kwijt. Zelf kwam ze in 1912 terecht in de collectie van het Rijksmuseum dat het vervolgens in 1951 in bruikleen gaf aan het Mauritshuis. Daar hing zij, anoniem en zonder haar verloofde tussen de collectie…. Totdat dus Ariane van Suchtelen op het RKD-Nederlands Instituut voor Kunstgeschiedenis op een oude foto stuitte van het portret van ene Jakob Omphalius. In de veiling catalogus van 1896 (die ook op het RKD aanwezig was) ontdekte Ariane tekeningetjes van de familiewapens die achterop de portretten stonden. Zowel het familiewapen van Jakob als die van een dame genaamd Elisabeth Bellinghausen. Het wapen van Elisabeth staat nog achterop haar paneel en ineens was deze naamloze dame weer eentje van Keulse adel. Met een naam. En dus blijkbaar een man… (foto: Berry de Nijs/Writing Berries, portret van Elisabeth Bellinghausen (c. 1518- c. 1577), 1538/39 door Bartholomäus Bruyn ‘de Oude’)
Waar is Jakob?
De grote vraag luidde echter: ‘Waar is Jakob gebleven?’ Tijdens zijn leven reisde Jakob ook heel wat af en studeerde hij onder meer in Leuven en Utrecht. Echter was er nergens in de boeken te vinden waar het portret naar toe was gegaan. Tot vorig jaar mei! Jakob werd geveild bij een klein veilinghuis in Parijs als ‘Portret van een onbekende man’. Net als Elisabeth, wist men dus ook niet meer wie hij was. Galerie De Jonckheere uit Genève kocht het portretje, zonder te weten wie de statige naar rechts kijkende meneer was. Het was een conservator van een Duits museum die het Rijksmuseum tipte, die op zijn beurt het Mauritshuis een seintje gaf dat Jakob terecht was. Dankzij steun van de BankGiro Loterij, de Vereniging Rembrandt (mede dankzij haar Schorer Romeijn Grothe Fonds en haar Themafonds Middeleeuwen en Renaissance) en een particulier kon Jakob worden aangekocht. Even verbleef hij in Maastricht om nu dan eindelijk, na 125 jaar, herenigd te worden met zijn Elisabeth… (foto: Berry de Nijs/Writing Berries, portret van Jakob Omphalius (1500-1567), 1538/39 door Bartholomäus Bruyn ‘de Oude’)Jakob & Elisabeth, eindelijk weer samen
De verloofden, want zo zijn ze geportretteerd, hangen nu samen weer met scharnieren aan elkaar bevestigd, in het Mauritshuis. Je kan ze, samen met het prachtige verhaal van hoe de schilderijen weer samen zijn gekomen, bewonderen tot en met 4 oktober. Jakob Omphalius wordt daarna uitgebreid gerestaureerd en onderzocht. Vervolgens komt hij dan samen met zijn geliefde Elisabeth Bellinghausen in de vaste collectie van het Mauritshuis te hangen. Het is een schitterend tweeluikje, vol sprankelende kleuren en schitterende details. Het is wellicht niet heel groot, maar zeker groots om naar te kijken. Het Mauritshuis is weer dagelijks geopend. Reserveer vooraf je bezoek via Mauritshuis.nl en kom genieten van dit sprookjesachtige verhaal van twee geliefden en alle andere prachtige kunstwerken.
Jakob en Elisabeth samen in het Mauritshuis
Geen opmerkingen:
Een reactie posten
Bedankt voor je reactie! Reacties worden altijd eerst beoordeeld voordat ze worden geplaatst. Het kan dus even duren voordat je je reactie hier terugziet. Omdat ik graag een persoonlijk antwoord geef worden anonieme berichten op artikelen niet geplaatst.