Televisieseries, films en boeken vertellen allemaal een verhaal. Maar waar begin je je verhaal? Soms begint het middenin een spannend deel en ga je dan 24 uur terug om te ontdekken wat er vooraf is gegaan aan die ene scène. Soms begin je in het verleden en maak je een grote sprong voorwaarts, terwijl het verleden toch geregeld terugkomt in het verhaal. Spelen met tijd is voor een schrijver heel leuk om te doen. Zo kun je het verhaal namelijk voortstuwen en spannend houden. Maar het is ook heel nuttig als middel om je karakter te verdiepen. Hoe kun je spelen met tijd? Vandaag heb ik een paar leuke tips. (foto: Berry de Nijs/Writing Berries)
Chronologisch vertellen
Van kind af aan zijn we eigenlijk al gewend om iets in chronologische volgorde te vertellen. Daarbij mocht je in het kringgesprek vooral niet steeds ‘en toen’ bij gebruiken. Als je ervoor kiest om het verhaal in de juiste volgorde te vertellen dan begin je bij het begin en volg je eigenlijk alle ‘en toen’-stappen tot het einde. Uiteraard gebruik je daar geen ‘en toen’ bij; hier zijn genoeg andere woorden voor. Een chronologisch verhaal maakt gebruik van lineaire tijd. Het schuift op in één richting: naar voren.
Tijdverdichting
Een chronologisch verhaal kan heel spannend zijn. Heel veel verhalen beginnen bij het begin en wandelen je dan door naar het einde, zonder rare fratsen met tijd uit te halen. Toch maakt ieder verhaal gebruik van een vorm van tijdverdichting. Soms spring je van het ene naar het andere moment namelijk. Daar kunnen een paar minuten tussen zitten die je niet beschrijft, maar dat mogen ook uren, dagen of langer zijn. Tijdverdichting houdt de vaart in je verhaal en zorgt ervoor dat je bij de belangrijke punten van het verhaal blijft. Er zijn namelijk ook momenten die je hoofdpersoon beleeft die gewoon niet belangrijk zijn voor je verhaal. Met tijdverdichting vertel je overigens gewoon je verhaal op lineaire wijze.
Spelen met tijd
Ik mag graag spelen met tijd in mijn verhalen. Ik werk het liefst met flashbacks om zo het karakter van een personage meer vorm te geven. Immers, dat wat je hebt meegemaakt, vormt je als persoon in het heden. Een flashback is een scène die teruggrijpt naar iets wat al is gebeurd. Er zijn schrijvers die daarnaast graag spelen met een flashforward. Dat is een gebeurtenis die zich nog moet voordoen, maar je personage in het heden weet dat nog niet. Je geeft zo je lezer vast een kijkje in de gebeurtenissen die nog komen gaan. Let wel dat een flashforward de spanning uit je verhaal kan halen als alles op die manier te voorspelbaar is geworden.
Parallel vertellen
Wat ook erg leuk is om te doen met tijd is dat je twee verhalen in één vertelt. De een speelt zich af in het verleden, de ander in het heden. Beide hebben met hetzelfde te maken, al hoeft dat niet meteen vanaf meet af aan duidelijk te zijn voor de lezer. Historische romans maken hier wel eens gebruik van. Eén verhaal speelt zich nu af en door middel van flashbacks wordt het verhaal in het verleden vertelt. Dit kan het verhaal in het heden enorm versterken. Het is een soort parallelle vertelling.
18 uur eerder…
Ook heel tof is je lezer in een heel spannende scène storten, zonder uitleg over personages, zonder context over wat er gebeurd. Middenin een spannend punt laat je de scène los en ga je terug naar het begin van het verhaal. Spannende televisieseries doen dit nog wel eens. Je krijgt de spannende scène te zien en vervolgens de tekst ‘18 uur eerder…’. De personages weten nog helemaal niet wat er gaat gebeuren en jij als lezer weet niet hoe snel je naar die ene scène terug moet om te ontdekken hoe het verder gaat. Vaak is het verhaal nog niet afgelopen wanneer je dan weer in het eerder genoemde voorval terecht komt. Echter weet je nu wel meer over personages en dergelijke. Deze vorm van spelen van tijd moet wel een functie hebben voor je verhaal en passen bij het genre van je verhaal.
Tijd in je verhaal
Tijd is iets heel leuks om mee te spelen in een verhaal. Je hoeft namelijk niet alleen maar één kant op te gaan. Je mag vooruit springen, achteruit, de toekomst in en terug naar het heden van je verhaal. Het is echter wel belangrijk dat je lezer nog weet waar je uithangt in de tijd – en dus in het verhaal. Als je wil gaan spelen met tijd, dan is het goed om dit van te voren een beetje te plannen, zodat je zelf ook precies weet waar je ongeveer uithangt.
Hulp bij het schrijven van je verhaal
Ben je een verhaal aan het schrijven en kun je wel even een klankbord gebruiken? Neem dan eens vrijblijvend contact op met mij. Als schrijfcoach help ik je graag verder. Stuur gewoon een mailtje naar
berry.denijs@gmail.com of lees eerst meer over wat ik als schrijfcoach voor je kan betekenen:
Schrijfcoach. Succes met schrijven! Volgende maand gaan we eens kijken naar hoe je een verhaal indeelt met hoofdstukken, cliffhangers en meer!
Geen opmerkingen:
Een reactie posten
Bedankt voor je reactie! Reacties worden altijd eerst beoordeeld voordat ze worden geplaatst. Het kan dus even duren voordat je je reactie hier terugziet. Omdat ik graag een persoonlijk antwoord geef worden anonieme berichten op artikelen niet geplaatst.