Het Drentse landschap is weids en groen. Verborgen tussen bosrijke delen kom je de mooiste vennen tegen. Een grazende koe kijkt je aan en de schapen dartelen onverstoorbaar door de weilanden. Een verlaten boerenschuur lijkt te bezwijken onder zijn eigen gewicht. En ineens ligt daar een hunebed in het landschap… Drenthe inspireert. Geen wonder dat kunstenaars als Vincent van Gogh, Hendrik Willem en Sientje Mesdag, Jozef Israëls, Willem Roelofs en Julius van de Sande Bakhuyzen zich lieten inspireren door dit prachtige landschap. Het leverde in de periode 1850-1950 vele verschillende, schitterende en meeslepende schilderijen op. En een groot deel daarvan is tot en met 22 maart te zien tijdens de tentoonstelling Barbizon van het Noorden – De ontdekking van het Drentse landschap in het Drents Museum te Assen. (foto’s: Berry de Nijs/Writing Berries) 
Willem Roelofs, Het hunebed van Tynaarlo, 1861
Barbizon: kunstenaarsdorp in Frankrijk
Barbizon was in de 19de eeuw een waar toevluchtsoord voor allerhande kunstenaars. Vooral schilders en tekenaars kwamen naar dit plaatsje toe om daarna de natuur in te trekken met hun teken- en schilderspullen. Barbizon ligt namelijk vlakbij het bijzondere Fontainebleau bos wat dankzij de oude bomen een spel speelde met het zonlicht. Drenthe bood Nederlandse kunstenaars eigenlijk hetzelfde. Woest, wonderschoon, weids en verrassend… De kunstenaars verzamelden zich in Zweeloo, Rolde en Vries om van daaruit Drenthe te ontdekken en vastleggen.
Links: Andreas Gerrit Jacobsen, Roelof zien schuurtien te Weerdingen, 1859
Rechts: Jan van Ravenswaay, Landschap met vee, 1825
Hunebedden, heidevelden, schaapskooien en meer
Drenthe kent een divers landschap, gevormd door de laatste ijstijd. Diverse glooien, heidegebieden, zandverstuivingen en weidegebieden wisselen elkaar daarom moeiteloos af en vullen elkaar aan. De schilders lieten zich á la François Millet daarnaast ook zeer inspireren door de mensen die op het land aan het werk zijn. Een paar aardappelrooiers bijvoorbeeld, een meisje met een lammetje in haar armen en de herders die met hun schapen en koeien door het landschap trokken zijn daarom geen onbekenden in deze schilderijen.
Boven: George Lourens Kiers, Gezicht op de Vaart te Assen, 1882
Links: David Adolph Constant Artz, Terugkeer van de kudde, 1865
Rechts: Geesje van Mesdag-van Calcar, Gezicht op de kerk van Vries, ongedateerd
Tweemaal Vincent van Gogh
Barbizon van het Noorden is al bijzonder door de verscheidenheid aan kunstenaars die zij aan zij getoond worden. Tussen de toch al grote namen hangen twee schilderijtjes aan een donkere wand, met een touwtje ervoor gespannen. Ze trekken onmiddellijk de aandacht door het kleurenpalet en de werkende mensen. Vooral het vuurtje op het rechterexemplaar vangt je aandacht… Het zijn twee werken van niemand minder dan Vincent van Gogh, die ook graag het landschap van Drenthe vereeuwigde. Het ‘onkruidverbrandertje’ is, zo zegt het Drents Museum, weer thuis, want het is in Drenthe geschilderd en onlangs door het museum aangeschaft met behulp van diverse fondsen.
Links: Vincent van Gogh, De Turfschuit, 1883
Rechts: Vincent van Gogh, Onkruid verbrandende boer, 1883
De schoonheid van Drenthe
In de vele werken die deze bijzondere tentoonstelling rijk is, kom je echt oog in oog te staan met de ongerepte schoonheid van de provincie Drenthe. Let vooral op de kleine details die door de kunstenaars zijn aangebracht, zoals de specie tussen de bakstenen, de groeven in de bast van de bomen en de kleurrijke heide. Tussen de schilderijen hangen ook tekeningen met ieder een eigen, bijzondere uitstraling. Ik vond het daarnaast erg leuk dat bij veel schilderijen een kaartje van Drenthe hing, met daarop aangegeven waar het schilderij gemaakt is. Dat geeft meteen een extra sfeer aan de taferelen. Het ene werk is nog mooier dan het ander. En daarbij mogen smaken best verschillen. Dankzij Barbizon van het Noorden heb ik er wel een nieuwe favoriete kunstenaar bij: Julius van de Sande Bakhuyzen. Zijn schilderij van de koeien bij het water is werkelijk wonderschoon. Het licht, de reflectie, de diepte… alles klopt. Het grote doek zuigt je aandacht op en laat je verdwalen in het tafereel. Niet alleen de koeienhoeder, ook de Schaapskooi te Exloo (+/- 1900, zie boven) van zijn hand trok mijn aandacht. En dat gold voor nog meer werken. Hoewel de werken van Julius van de Sande Bakhuyzen mijn aandacht trokken, hebben ook veel andere werken in de tentoonstelling mijn hart gestolen. Als je van natuurschilderijen houdt, dan moet je echt deze tentoonstelling gaan bewonderen.
Julius van de Sande Bakhuyzen, Rustende koeienhoeder aan oever van door bomen omzoomde waterkant, ongedateerd
Praktische informatie
Barbizon van het Noorden – De ontdekking van het Drentse landschap is tot en met 22 maart 2020 te zien in het Drents Museum te Assen. Het museum ligt op loopafstand van het NS station, maar er is ook een parkeergarage in de buurt. Voor deze bijzondere tentoonstelling is geen toeslag vereist of een tijdslot nodig. Fotograferen (en delen van je foto’s) is toegestaan, maar maak altijd foto’s zonder flits. Voor meer informatie, openingstijden en dergelijke kijk je op DrentsMuseum.nl.Boven: Hendrik Dirk Kruseman van Elten, Hunebed, ongedateerd
Arie van der Boon, Boerderij in Rolde, ongedateerd
Geen opmerkingen:
Een reactie posten
Bedankt voor je reactie! Reacties worden altijd eerst beoordeeld voordat ze worden geplaatst. Het kan dus even duren voordat je je reactie hier terugziet. Omdat ik graag een persoonlijk antwoord geef worden anonieme berichten op artikelen niet geplaatst.