Stamppotten weer: gezonde gestampte groenten

Buiten is het guur en koud, binnen snort de centrale verwarming (of in mijn geval, de stadsverwarming) en mijn hondje ligt aan mijn voeten. Het is tijd voor stamppot! Ik zelf ben dol op hutspot en mijn vorige hondje (op de foto zeker 9 jaar geleden) was er samen met mijn neefje ook gek op. Mijn hondje nu lust ook wel een hapje hutspot (vooral een hapje wortel). Stamppot is erg gezond en barst vaak van de vitamine C. Daarom is het zo geliefd om te eten in de winter. (foto: Berry de Nijs/Writing Berries)

Gestampte groenten met aardappelen
In Nederland houden we wel van een prakkie: groenten die samen worden geprakt met aardappelen. Op het bord gebeurd dit meestal met een vork. Maar als we met een stamper de groenten en aardappelen met elkaar verwerken, dan heet het stamppot. In de basis bestaat stamppot uit groenten en aardappelen. Deze worden vaak samen gekookt in een pan met een beetje zout. Het samen in één pan koken is natuurlijk lekker makkelijk, maar het stamt uit armere tijden waar men in het huishouden niet altijd geld had voor meerdere pannen. Ook kun je door middel van het stampen meer monden voeden, wat weer fijn was bij grote gezinnen. Tegenwoordig is het vooral makkelijk. Het is zelfs mogelijk om in een slowcooker een stamppot te maken.

Goed gaar
Het is vooral belangrijk dat de groenten goed gaar worden gekookt. Hierbij ga je uit van de kooktijd voor de hardste groente in de pan. Bij hutspot zijn dat de in stukken gesneden wortelen, maar bij andijvie kunnen het de aardappelen zijn die er wat langer over doen. Na het koken wordt alles afgegoten en lekker met zout, peper en een klontje boter (naar smaak) samen gestampt tot een heerlijke stamppot! Je kan er nog andere kruiden of ingrediënten aan toevoegen, zoals nootmuskaat, stukjes fruit of spekjes. Daarna wordt het vaak geserveerd met vlees, vis en een beetje jus.

Veel vitaminen
Hoewel je het kookwater weggooit blijft er nog genoeg over aan vitaminen en mineralen in de groenten en aardappelen voor een gezonde, winterse maaltijd. Vooral vitamine C (zowel in groenten als in de aardappels) vind je terug in de stamppot. Groene bladgroenten (spinazie, boerenkool en andijvie) bevatten ook ijzer en wortelen zitten vol vitamine A. Stamppotten zijn dus gezond. En bovendien erg lekker.

Stampen maar!
Boerenkool, zuurkool en hutspot zijn echte traditionele stamppotten. Maar je kunt ook allerlei andere groenten stampen met aardappelen. Andijvie bijvoorbeeld kan zowel rauw als gekookt verwerkt worden in een stamppot. En wat dacht je van een lekkere spitskoolschotel? Ook bloemkool, rapen, rode kool, witte kool en spruitjes kunnen samen met aardappels gekookt worden en gestampt. Ook lekker is Hete Bliksem, een stamppot van gekookte appelblokjes en aardappels. De Hete Bliksem slaat vooral op het feit dat de appels lang warm blijven. Je kunt Hete Bliksem overigens ook goed combineren met rode kool.

Modern stampen
Veel winkelketens brengen nu leuke magazines uit met moderne stamppotgerechten. Denk hierbij aan traditionele stamppotten maar dan verrijkt met nasikruiden voor een pittigere smaak of voorzien van extra groenten. Zo kun je aan een spruitjesstamppot ook nog paprika toe voegen (kort meekoken of rauw door de stamppot roeren). En door de bloemkoolstamppot kun je blokjes kaas roeren. Of serveer zuurkool eens anders, met rozijnen en walnoten. Het meest lekkere aan stamppotten vind ik dat er heel veel mogelijk is, geheel aangepast aan je eigen smaak! Experimenteer gerust enne… Eet smakelijk.