Dier van de Maand Tijger

Het Dier van de Maand augustus is er eentje die graag op zijn strepen staat. Het is een dier dat solitair leeft, maar in dierentuinen vaak in familieverband te zien is. Een dier dat helaas door stropers wordt gedood om die mooie vacht, maar ook omdat men zogeheten medicijnen maakt van lijf en leden. Het gaat hier om de tijger. Een grote kat die helaas (hoewel het mondjesmaat beter gaat) met uitsterven in het wild wordt bedreigd. Ik vind tijgers prachtige dieren en daarom vertel ik graag iets meer over de verschillende soorten tijgers, begeleid door verschillende foto’s. (foto’s: Berry de Nijs/Writing Berries DierenPark Amersfoort)

Verschillende soorten tijgers

In verschillende dierentuinen leven Siberische tijgers die ook wel bekend staan als Amoer of Amur tijgers. Verder worden de Sumatraanse tijgers en de Bengaalse tijgers in verschillende parken vertegenwoordigd. Er zijn in totaal 9 tijgersoorten, waarvan er 3 vermoedelijk zijn uitgestorven. De nog in leven zijnde soorten zijn de Bengaalse tijger, Siberische tijger, Noord-Indochinese tijger, Chinese tijger, Sumatraanse tijger en de Maleise tijger. Vermoedelijk zijn de Balinese, Javaanse en Kaspische tijger uitgestorven.

Siberische tijger in Ouwehands Dierenpark | Sumatraanse tijger in Burgers’ Zoo

Kenmerken tijgers

Hoewel je over het algemeen kan zeggen dat tijgers grote katten zijn met een roodbruine/oranje vacht met zwarte verticale strepen, hebben de verschillende soorten toch net even een ander uiterlijk. Wel hebben alle tijgers een witte buik en witte stipjes achterop de oren. Dit is voor de welpjes heel handig, want deze stipjes werken in het donker als een reflector. Zo kunnen welpjes hun moeder beter volgen door het hoge gras. De verticale strepen hebben de tijgers als camouflage; hierdoor zie je ze minder goed in het bos of tussen het hoge gras. Verder heeft iedere tijger een uniek streepjespatroon – net als de vingerafdruk van een mens. Tijgers worden tussen de 2 en bijna 4 meter lang (dit verschilt per soort).

Safaripark Beekse Bergen

Hoe herken je een Siberische tijger?
De Siberische tijger is de grootste tijger van alle tijgers en zelfs de grootste Grote kat van alle katachtigen. Alles aan deze tijgers is robuust. Zo is de kop groot en heeft het dier een aanzienlijke dikke vacht. Deze tijgers kunnen – zoals de naam al doet vermoeden – zeer goed tegen de kou en de sneeuw. De vacht van deze tijger is – om beter gecamoufleerd te zijn in de sneeuw – daarom ook lichter van kleur.
DierenPark Amersfoort

Hoe herken je een Bengaalse tijger?
De Bengaalse tijger is kleiner dan de Siberische tijger en wordt ook wel de koningstijger genoemd. Van alle ondersoorten zijn er van de Bengalen nog het meeste over. De vacht is oranjebruin tot oranjegeel van kleur en bevat bruine tot zwarte strepen. Rondom de ogen, de wangen en gehele buik is de vacht wit. In tegenstelling tot de Siberische tijger heeft de Bengaal een verfijndere kop en is de vacht wat minder dik. Landgoed Hoenderdaell

Hoe herken je een Sumatraanse tijger?
De Sumatraanse tijger is aanzienlijk de kleinste van deze drie. De vacht is donkerder oranje tot bruin van kleur en de strepen lijken haast wel zwarter. Bijzonder is dat de strepen vaak parallel aan elkaar lopen en elkaar loslaten en weer op een punt samenkomen. Dit geeft een bijzondere tekening. Ook heeft deze tijgersoort een veel meer opvallender zwarte rand rondom de ogen, waarbij ze een zeer intense blik op je werpen.
Diergaarde Blijdorp

De witte tijger

Maar… hoe zit het dan met de witte tijger? De witte tijger is geen tijgersoort, maar het heeft met een genmutatie te maken. Een witte tijger is ‘gewoon’ een Bengaalse tijger (of een kruising tussen een Bengaal en een Siberische tijger) waarbij het gen dat voor de oranje kleurstof in de vacht en ogen zorgt, niet werkt. Hierdoor is de tijger dus helemaal wit en zijn de ogen blauw. Er schijnen ook hele zwarte tijgers te bestaan, dit is ook een ‘foutje’ in de genen, waarbij het lichaam dus teveel zwarte kleurstof aanmaakt. Twee oranje Bengaalse tijgers kunnen gewoon een witte welp krijgen. Echter overleven witte tijgers het niet in de natuur; zij vallen teveel op. Omdat wij mensen de mutatie erg mooi vonden, is er veel gefokt met witte tijgers. Echter is de genenpoel zo klein, dat je daardoor veel gezondheidsproblemen en inteelt kan veroorzaken. In Nederlandse dierentuinen is daarom afgesproken om niet meer met deze dieren te fokken, maar ze wel gewoon te houden en een mooi leven te bieden.

Boven DierenPark Amersfoort, links Ouwehands Dierenpark, rechts ZooParc Overloon

Waterkat

Wist je dat van alle grote katten de tijger het liefst een bad neemt? Water is niet alleen een manier om zich te wassen of te hydrateren, het is ook de plek waar tijgers het liefste hun behoefte doen. Wanneer je als solitair dier niet wilt opvallen bij potentiële prooi of rivalen, dan wil je geen uitwerpselen achter laten op land – want zo weten ze dat je in de buurt bent. Daarom poept een tijger in het water. Niemand die weet waar dat poepje vandaan is gekomen. Tijgers kunnen goed zwemmen en zijn daarom vaak in het water te vinden. Beekse Bergen


DierenPark Amersfoort

Voortplanting

Tijgers leven graag solitair, maar zo nu en dan wordt er wel voor nageslacht gezorgd. Dan zoeken een mannetje en een vrouwtje elkaar op om te paren. Niet alle tijgers hebben een vaste paartijd. Na zo’n 100 dagen werpt het vrouwtje dan enkele welpen. Vader is dan in geen velden of wegen meer te bekennen. Als de welpen groot genoeg zijn (zo’n jaar of 3 oud), dan verlaten ze hun familiegroep en gaan hun eigen weg. In dierentuinen zien we tijgers wel in familiegroepen leven of als paartje samen. Soms blijven broers en zussen bij elkaar. Dit zie je in het wild dus niet.

Boven Burgers’ Zoo, links DierenPark Amersfoort, rechts Safaripark Beekse Bergen

Bedreigd in het wild

De tijger leeft in het wild vooral in Azië, dat geven de namen van de tijgers ook eigenlijk aan. Ze leven het liefst solitair in bossen of tussen hoge grassen. De Siberische tijger houdt zelfs van koude plekken vol sneeuw. Hoewel ze vaak afgelegen wonen, worden tijgers toch al een tijdje met uitsterven bedreigd. Dat komt doordat er op ze gejaagd wordt door stropers, maar ook doordat het leefgebied steeds kleiner wordt. Van de Bengaalse tijgers zijn er met zo’n 1850 dieren nog het meest, de rest wordt geschat tussen de 300 en 500 per ondersoort, de Noord-Indochinese tijger is maximaal op 30 dieren geteld. Dat is schrikbarend. Omdat er nog maar zo weinig zijn in het wild, worden ze eigenlijk qua soorten vaak onder één noemer geschaard: de tijger. Dit maakt het voor natuurbehoudorganisaties gemakkelijker om de tijger in het wild te beschermen. DierenPark Amersfoort

Tijgers in de dierentuin

Tijgers zijn in Nederlandse dierentuinen goed vertegenwoordigd. Het gaat vaak om een Siberische of Amoer tijger en de Sumatraanse tijger. In één dierentuin in Nederland zijn nog witte tijgers te bewonderen. Bij Stichting Leeuw op Landgoed Hoenderdaell wonen ook tijgers. Mochten deze dieren het aankunnen, dan gaan zij in de loop der tijd terug naar een reservaat waar ze deels verzorgd en deels weer helemaal in het wild kunnen leven. Dierenrijk

In Nederland bewonder je tijgers per soort in de volgende dierentuinen:

Siberische tijger
DierenPark Amersfoort | Dierenrijk | Landgoed Hoenderdaell (Stichting Leeuw) | Ouwehands Dierenpark | Safaripark Beekse Bergen | ZooParc Overloon

Sumatraanse tijger
Burgers’ Zoo | Diergaarde Blijdorp

Bengaalse tijger
Landgoed Hoenderdaell (Stichting Leeuw) | Wereldtuinen Mondo Verde

Witte tijger
ZooParc Overloon


DierenPark Amersfoort