Nieuw in het Van Gogh Museum: Gauguin & Laval op Martinique

Vanaf aankomende vrijdag 5 oktober is er weer een prachtige nieuwe tentoonstelling te bewonderen in het Van Gogh Museum gelegen op het Museumplein te Amsterdam. Ga mee naar het kleurrijke, groene en vooral exotische eiland Martinique en ontdek hoe belangrijk dit eiland is geweest voor de schilderkunsten van Paul Gauguin en Charles Laval. Deze twee kunstenaarsvrienden brachten 4 maanden door op het prachtige eiland. Zij maakten verschillende studies en schilderijen. En deze zijn voor het eerst samen in een tentoonstelling te zien. Vanmiddag mocht de pers alvast een kijkje nemen bij deze unieke tentoonstelling. (foto’s: Berry de Nijs/Writing Berries) De mangobomen, Martinique, Paul Gauguin

Belangrijke, onderbelichte periode

Kunstkenners denken bij Gauguin vooral aan zijn schilderijen van Tahiti. Velen weten niet eens dat Martinique zo belangrijk is geweest voor zijn ontwikkeling als schilder. Het was dan ook maar een zeer korte periode dat Paul Gauguin met zijn maatje Charles Laval op het eiland vertoefde. Dit leverde wel zeer bijzondere taferelen op. In de tentoonstellingsvleugel van het Van Gogh Museum vindt je deze werken op de eerste verdieping.

Schilderijen & schetsen

De tentoonstelling vormt een ware ontdekkingstocht door de kunstwerken van Gauguin en Laval. Het is een echte Kijk-tentoonstelling. Neem daarom ook zeker de tijd om de schetsen en de schilderijen te bekijken én te vergelijken. Want misschien zie je de geitjes op de schilderijen wel terug in de schetsen van Gauguin. En wat dacht je van de hard werkende dames? Er zijn verschillende studies te vinden die je in een beeld zowel de schets als het schilderij laten bewonderen. De schetsen en kleurenstudies zijn daarom op transparante wanden geplaatst. Zo kun je in een oogopslag schilderij en studie bekijken. Dat is best bijzonder.

Links schets en schilderij van Gauguin, rechts detail van palmbomen van Laval

Natuurgetrouw

Ben jij wel eens op Martinique geweest? Conservatoren Maite van Dijk en Joost van der Hoeven zijn speciaal voor deze tentoonstelling op onderzoek uitgegaan op het eiland. Zij hebben de plekken bezocht waar Laval en Gauguin hebben gewoond en geschilderd. En… ze hebben heel veel overeenkomsten gevonden. Hoewel sommige taferelen zijn samengesteld qua natuur en karakters, kloppen de bergen, het glooiende landschap en de zee op de schilderijen zeker.

Impressies

Gauguin en Laval begonnen met het schilderen van zeer natuurgetrouwe taferelen. De eerste schilderijen laten dit goed zien. Maar gaandeweg de tentoonstelling zie je de manier van schilderen veranderen. Ook de composities en de penseelstreken zijn anders. Je ziet duidelijk – en dat is voor kunstliefhebbers heel leuk – hoe Martinique de beide mannen hun schilderkunsten liet ontplooien.

Gauguin, Laval & Van Gogh

Maar wat doet deze tentoonstelling dan eigenlijk in het Van Gogh Museum? Vincent is zelf nooit op Martinique geweest, maar hij was wel bevriend met Paul en Charles. Ze kenden elkaar uit Parijs. Bij thuiskomst van Gauguin en Laval kwamen zij elkaar weer tegen. Vincent en zijn broer Theo werden spontaan verliefd op het werk De Mangobomen, Martinique (zie bovenaan) dat zij dit kochten. Het werk kostte 400 francs en zette Gauguin als schilder meteen op de kaart. Later kochten de broers ook Aan de oever van de rivier, Martinique. Dit werd geruild voor twee van Vincents Zonnebloemen. Theo van Gogh kocht ook nog een tekening. Deze werken zijn in het bezit van het Van Gogh Museum en nu dus te zien in deze schitterende tentoonstelling.

Caribbean Hurricane in het Prentenkabinet

Helemaal bovenin de tentoonstellingsvleugel is een bijzondere hedendaagse installatie te bewonderen genaamd Caribbean Hurricane. Vijf ventilatoren blazen met alle macht gekleurde slierten stof en plastic door het Prentenkabinet. De installatie is in opdracht van het Van Gogh Museum gemaakt door de Martinikaanse kunstenaar Jean-François Boclé als antwoord op de werken van Laval en Gauguin. De twee kunstschilders schilderen het eiland af als idyllisch, waar de Afrikaanse vrouwen op hun gemakje het werk doen voor hun bazen. Natuurlijk is het niet altijd even idyllisch. De vijf ventilatoren staan voor de mango (die in de schilderijen van Gauguin symbool staan voor de vrouw) met haar bonte kleuren, de blauwe, gele, rode en witte slierten staan voor de landen die hebben gekoloniseerd. Het rood, groen en zwart zijn de kleuren van de Caraïben. En de wind die blijft altijd waaien. Heel bijzonder om ook een kijkje te nemen.

Handige informatie

Gauguin & Laval op Martinique is te zien vanaf 5 oktober tot en met 13 januari 2019 in het Van Gogh Museum te Amsterdam. Voor meer informatie en tickets kijk je op www.vangoghmuseum.nl.