vrijdag 11 maart 2022

Uitgelicht | Meisje met de Parel

Er zijn zo van die illustere schilderijtjes waar je wel uren naar kan kijken. Waarom? Omdat degene op het schilderij je aankijkt. Meisje met de Parel van Johannes Vermeer (1632-1675) is zo een schilderijtje. Het is niet groot (39 x 44,5 centimeter), maar o zo intrigerend. Wie is zij? Wat wil ze vertellen? Is ze wel echt of heeft Vermeer haar verzonnen? Op deze vragen zullen we nooit antwoord krijgen. Al wordt er nog zoveel onderzoek naar haar gedaan. (foto: Berry de Nijs/Writing Berries – Meisje met de Parel, Johannes Vermeer – Mauritshuis)

Beroemdste schilderij

Hoewel kenners meer schilderijen van de Delftse meester Johannes Vermeer kennen qua titel, kent toch echt iedereen wel Meisje met de Parel. Het is misschien wel zijn beroemdste schilderij en het is gewoon te bewonderen in het Mauritshuis in Den Haag. Hoewel iedereen het kent, weet niemand wie het meisje op het schilderij is. O er wordt genoeg over haar gespeculeerd, maar niemand kan het met zekerheid zeggen, omdat er gewoonweg niets is vastgelegd door de kunstenaar. Misschien bestond ze wel helemaal niet in het echt en heeft hij haar gewoon verzonnen.

Een tronie

Dit laatste zou zomaar kunnen, aangezien het portret behoort tot de zogeheten Tronies. Rembrandt was een meester in de tronies. Hij schilderde de karaktervolle fantasieportretten vooral om te oefenen met licht, donker en gezichtsuitdrukkingen. Vermeer deed dit ook en Meisje met de Parel zou dus zomaar een studieportret kunnen zijn. Tronies beelden, zo luidt de definitie, een bepaald type of karakter uit. Het meisje van Vermeerbeeld een exotisch meisje uit. Dit zien we aan de kleding, de tulband en de onwaarschijnlijke grote parel in het oor.

Onmogelijke parel

De parel in het oor (waarvan blijkbaar een haakje ontbreekt) is te groot om een echte parel te zijn, zo zeggen kenners. Parels waren ten tijde van dit schilderij enorm populair als sieraad. Dames die echte parels niet konden veroorloven, droegen imitaties; beschilderd glas. Waarschijnlijk draagt het meisje een druppelparel van glas met een matte glans, dankzij een laagje vernis, wat ook in de mode was. Of misschien heeft Vermeer gewoon een echte parel uitvergroot op het doek aangezet. Feit blijft dat het er heel mooi en bijzonder uitziet. Vooral als je weet dat de parel uit slechts twee penseelstreken bestaat…

Exotische kleding

Al kijkend naar het schilderij zie je dat Vermeer heel veel tijd en liefde in het werk heeft gestopt. De lichtval, haar prachtige huid en sprekende ogen… Zelfs haar kleding is met zorg geschilderd. Uit onderzoek blijkt dat Vermeer voor het blauw van de blauwe stof gebruikte hij namelijk het zeer kostbare pigment ultramarijn. De hoofddoek is overigens geen mode onder Hollandse meisjes in de zeventiende eeuw, waardoor het meisje door Vermeer een oosterse uitstraling krijgt.

Onderzoek naar het schilderij

De onderzoekers van onder meer het Mauritshuis en het Rijksmuseum hebben door een grootschalig onderzoek veel over de techniek en gebruikte kleuren van het kunstwerk ontdekt. Dit hebben zij onder meer met infrarood onderzoek gedaan. Op de website Mauritshuis.nl lees je van alles over dit interessante onderzoek en kun je zelf helemaal inzoomen op het schilderij en het meisje eens diep in haar prachtige ogen kijken…

Geen opmerkingen:

Een reactie posten

Bedankt voor je reactie! Reacties worden altijd eerst beoordeeld voordat ze worden geplaatst. Het kan dus even duren voordat je je reactie hier terugziet. Omdat ik graag een persoonlijk antwoord geef worden anonieme berichten op artikelen niet geplaatst.