Dier van de Maand Vleerhond

Vleermuizen zijn in mijn ogen een beetje onbegrepen diersoort. Ja, ze kunnen ziektes met zich meedragen (maar die krijg je alleen als ze je bijten) en ja, als je ze massaal door een grot ziet vliegen kan dat angstaanjagend zijn. Ikzelf vind vleermuizen erg fijn en bijzondere dieren. Er woont een dwergvleermuis bij mij in de tuin en zolang hij alle muggen opvreet, ben ik heel gelukkig en heb ik zelfs voor huisvesting gezorgd door middel van een vleermuiskastje. Maar de fascinatie voor de vleermuis komt vooral na het zien van de schattige koppies van de vleerhond. De vleerhond, ook bekend onder de naam vliegende hond, heeft namelijk een schattig snuitje als een kleine hond of – misschien wel nauwkeuriger – een vosje. Een kennis van mij heeft in Australië bij een opvang van vleerhonden gewerkt en zij stuurde al die leuke filmpjes… In Nederland wonen ook vleerhonden en wel in de dierentuin. (foto’s: Berry de Nijs/Writing Berries) ARTIS

Uiterlijke kenmerken vleerhond

Er zijn heel veel verschillende soorten vleerhonden in de wereld. De een is helemaal zwart, de ander gladharig en weer een ander heeft een lekker wollig vossenkoppie met gele oogjes. Om toch de vleerhonden te kunnen beschrijven, beperk ik mij nu tot de twee soorten die in Nederlandse dierentuinen te bewonderen zijn; te weten de Rodrigues vleerhond en Lyle’s vleerhond. De eerste is echter de enige waar ik zelf ooit foto’s van heb kunnen maken. Uiteraard hebben andere soorten gelijkende uiterlijke kenmerken. De vleerhond heeft een soort van honden- of vossenkopje. Dat is namelijk ook waar deze zoogdieren hun naam aan danken. De oren zijn spits en de nekharen zijn relatief lang. Naargelang de soort heeft het meer of minder lichaamsbeharing. Het lichaam van de vleerhond is ook duidelijk aanwezig, de poten zijn geïntegreerd in de vleugels. Vleerhonden kunnen een spanwijdste tussen de 24 centimeter en 180 centimeter bereiken. De grootste soort weegt een kilo, de kleinste soort slechts 15 tot 20 gram. Vleerhonden hebben een goed ontwikkelt reukvermogen en zeer grote ogen waarmee ze in het donker kunnen zien. In tegenstelling tot vleermuizen hebben vleerhonden geen orgaan voor echolocatie. Als nachtdieren zijn ze dus aangewezen op hun reukvermogen en goed ontwikkelde zicht. Dierenpark Emmen

Leefgebied vleerhond

Vleerhonden komen op heel veel plekken in de wereld voor. Je kan ze vooral tegenkomen in tropische en subtropische gebieden met veel bossen en wouden. Vooral Afrika, Australië en Azië worden bewoond door deze zoogdieren. De Rodrigues vleerhond is afkomstig van het eiland Rodrigues, bij Mauritius ten oosten van Madagaskar. Ze hangen daar het liefst een beetje rond in een hoge boom. Lyle’s vleerhond komt vooral voor op Thailand, in Cambodja en Vietnam, maar er is ook een populatie gezien in Yunnan, China. ARTIS

Fruithapjes

Wist je dat vleerhonden jagen op… fruit. Vooral bananen, mango’s, rozenappels, tamarindevruchten, vijgen, drakenfruit, dadels, cashew en palmvruchten zijn smakelijke hapjes voor deze vliegende vosjes. In de schemering (dus niet in het pikkedonker) gaat de vleerhond ‘op jacht’ naar deze lekkernijen in het tropische woud. O en bloemen vinden ze ook heerlijk.

Voortplanting en zoogtijd vleerhond

Vleerhonden leven in harems, bestaande uit een dominant mannetje (de harembaas), verschillende vrouwtjes en jonge dieren. De jonge dieren worden gezoogd, want vleerhonden zijn zoogdieren. De kleintjes houden zich na de dracht van vier tot zes maanden goed vast aan hun moeder. Een vleerhond krijgt vaak 1 jong en heel soms een tweeling. Jonge mannetjes die nog niet oud genoeg zijn om een eigen harem te gaan starten, blijven soms bij de groep of vormen een vrijgezelle mannengroep. Het harembaasje hangt overigens het hoogst in de boom, ondergeschikte mannetjes en de harem lager. Dierenpark Emmen

Vliegende honden in het wild

Er zijn verschillende soorten vleerhonden in het wild te vinden en de ene soort wordt meer in zijn voortbestaan bedreigd dat de andere soort. De Rodrigues vleerhond wordt door afname van zijn leefgebied ernstig bedreigd. Lyle’s vleerhond heeft de IUCN-status Kwetsbaar gekregen. De Filipijnse vleerhond is weer aangemerkt als Bedreigd. Buisneusvleerhonden die voorkomen op Papoea-Nieuw-Guinea zijn dan weer niet bedreigd. Wat de IUCN-status van vleerhonden zijn, ligt dus geheel aan het woongebied en de soort. Dierenpark Emmen

Vleerhonden in de dierentuin

In vijf dierenparken kun je op zoek naar de vleerhonden. De meeste dierentuinen huisvesten de Rodrigues vleerhond, welke alleen op het eiland Rodrigues voorkomt. In Ouwehands Dierenpark woont Lyle’s vleerhond, welke vooral in Azië voorkomt. Beide soorten en nog een derde grote vleermuissoort (waartoe de vleerhond dus behoort) vind je ook in Burgers’ Zoo. De dieren vind je meestal in warme kassen met hoge daken en veel groen. Goed zoeken is daarom echt een must en omhoog kijken ook. ARTIS

Vleerhonden wonen in:
ARTIS | Dierenpark de Oliemeulen | Koninklijke Burgers’ Zoo | Ouwehands Dierenpark | WILDLANDS

ARTIS

Ontbreken er dierentuinen in dit lijstje waar vleerhonden/vliegende honden te bewonderen zijn? Laat het mij weten door middel van een berichtje via het contactformulier of een reactie onder dit artikel. Het gaat hier alleen om dierentuinen in Nederland.