Dier van de Maand Leeuw

Met zijn machtig voorkomen en prachtige brul wordt de leeuw beschouwd als de koninklijke familie van het dierenrijk. En morgen, 10 augustus, is het de Internationale Dag van de Leeuw. Dan kan het niet anders, dan dat het tijd wordt om de leeuw in de Dier van de Maand-spotlight te zetten. Bovendien heeft de leeuw dat zeker verdiend, want het is een schitterend dier. Met van die ogen, die dwars door je heen lijken te kijken, terwijl ze je scherp in de gaten houden. Vooral als er speelse welpjes bij zijn. In de Nederlandse dierentuinen kun je op veel plekken genieten van leeuwen. (foto’s: Berry de Nijs/Writing Berries) DierenPark Amersfoort

Verschillende soorten leeuwen

Wist je dat er verschillende soorten leeuwen zijn? Zo is er de Afrikaanse leeuw, de veruit meest bekende soort, maar ook de Aziatische leeuw en de Afrikaanse witte leeuw. De Afrikaanse leeuw (ook wel gewoon leeuw genoemd) en de witte leeuw zijn van hetzelfde soort. Echter ontbreekt bij de witte leeuw het gen voor de bruine kleur in de vacht. De Aziatische leeuw (ook bekend onder de naam Perzische leeuw) lijkt op de Afrikaanse leeuw, maar is iets kleiner, heeft kleinere manen en leeft in kleinere familiegroepen. Maar verder lijken ze allemaal op elkaar. Er waren ooit meer ondersoorten van de leeuw, maar deze zijn helaas uitgestorven. Afrikaanse leeuw in ZooParc Overloon

Witte leeuw in Ouwehands Dierenpark | Aziatische leeuw in Diergaarde Blijdorp

Uiterlijke kenmerken leeuw

De leeuw is een van de grote katten in de wereld. De kop is vrij breed, de snuit kort en de oren in verhouding zijn relatief kleine en rond. De vacht kan variëren van okerbruin tot (bijna) wit, maar is meestal beige tot bruin van kleur. De manen van het mannetje worden donkerder naarmate ze ouder worden. Aan de staart (die tussen de 60 en 100 centimeter lang is) hangt een donker kwastje (behalve dan bij witte leeuwen). De vacht is niet helemaal egaal: rondom de poten en op het lijf kun je een soort vlekken zien. Bij volwassen dieren zijn ze niet zo heel goed meer te zien, maar bij welpjes juist wel. Vrouwtjes zijn kleiner dan mannetjes en te herkennen aan het feit dat ze geen manen hebben. De ogen zijn vaak gelig van kleur, behalve dan bij de witte leeuw. De bouw van leeuwen is heel atletisch, ze kunnen goed rennen, springen, klimmen en kruipen. Heel handig voor de jacht natuurlijk. ZooParc Overloon

GaiaZOO | Artis

Leefgebied leeuw

Zoals de naam al zegt, komt de Afrikaanse leeuw voor in Afrika en de Perzische of Aziatische leeuw in een heel klein deel van Azië. Vroeger waren leeuwen veel wijder verspreid over de wereld. Je kon ze zelfs in Zuid-Europa en op de Balkan vinden, zo weten we nu dankzij holentekeningen en opgravingen. Helaas is het leefgebied nu aanzienlijk kleiner. Leeuwen leven het liefst op mooie savannegebieden vol hoge grassen en andere begroeïng. Ze houden namelijk van schaduwrijke plekjes. Ook rotsen en holen worden graag door leeuwen bewoond. Burgers’ Zoo

Landgoed Hoenderdaell | DierenPark Amersfoort

Groepsdieren

Leeuwen zijn de enige katachtigen die in familiegroepen leven. Tijgers, panters en jaguars leven allemaal solitair (behalve in de paartijd en als er welpjes zijn geboren). Leeuwen leven in harems, bestaande uit een mannetje, vrouwtjes en jonge dieren. Soms bestaat de familie uit twee tot acht volwassen mannetjes met hun leeuwinnen en welpjes. Hierdoor kunnen er groepen ontstaan van wel dertig dieren. Als de leeuwen uit eenzelfde groep elkaar tegenkomen (bijvoorbeeld na een dagje apart van elkaar) dan volgt er een ritueel van knuffelen, spinnen en likken. Welpjes spelen volop met elkaar. Het is een genot om te zien. Vreemde leeuwen en leeuwinnen worden vaak weggejaagd. Leeuwinnen blijven hun hele leven bij elkaar in dezelfde groep, mannetjes wisselen om de drie tot vier jaar van groep. Leeuwen die niet bij een familiegroep horen, zwerven dan door het land totdat ze een nieuwe groep vinden om zich bij aan te sluiten. Soms zijn ze alleen of ze vormen een groep met andere mannetjes. Een vrijgezelle mannengroep blijft dan bij elkaar totdat het tijd is om een gezinnetje te stichten. Drie broers in Dierenrijk

Safaripark Beekse Bergen | WILDLANDS

Slaaaaaaaaapen

Een van mijn favoriete liedjes is The Lion Sleeps Tonight. Slapen, daar zijn leeuwen inderdaad heel goed in. Ze doen het bijna de hele dag. Nou ja, niet alleen slapen natuurlijk, rusten in de schaduw hoort er ook bij. Bijna twintig uur per dag is de leeuw in ruste. Dat komt ook omdat jagen een heel intensief proces is wat veel energie kost. Vrouwtjes jagen het meest, maar mannetjes zijn ook heel goed in staat om een prooi te doden en voor zichzelf te zorgen. Een grote maaltijd heeft dan weer tijd nodig om te verteren. Lekker lui uitbuiken dus. Enne, de leeuw slaapt dus niet alleen 's nachts, hij pakt ook heel wat uurtjes overdag. DierenPark Amersfoort

Landgoed Hoenderdaell | Ouwehands Dierenpark

Koning der Dieren

Het imposante uiterlijk van de leeuw geeft hem een bijzondere uitstraling. De manen lijken wel als een kroon op en om zijn kop te staan. En dat goudbruine velletje lijkt wel een koninklijke mantel. Daarom werd de leeuw al snel de Koning der Dieren genoemd en komt hij in die rol in heel veel sprookjes en fabels vanuit Azië en Afrika voor. Wist je trouwens dat deze rol in Europa tot in de Middeleeuwen was weggelegd voor de Europese bruine beer? Door het uitwisselen van verhalen heeft de leeuw ook hier die titel overgenomen. DierenPark Amersfoort

Diergaarde Blijdorp | Ouwehands Dierenpark

Voortplanting en paartijd leeuw

Leeuwen hebben eigenlijk geen vaste paartijd. Vrouwtjes zijn eigenlijk altijd vruchtbaar, behalve als ze nog voor de welpen zorgen. De dracht duurt honderd dagen en meestal werpt een leeuwin twee tot zes jongen geboren in een schuilplaats in hoog gras, in het struikgewas of in een hol tussen stenen. Bij de geboorte zijn welpjes blind. Dat duurt zo’n een tien dagen; dan gaan de oogjes open. Na een maand worden ze steeds actiever en als ze twee maanden oud zijn, gaan ze vaak al mee op jacht. Welpjes zogen zo’n acht maanden bij hun moeder en gaan dan al over op het eten van vlees. Na vijf jaar zijn de jongen volgroeid. Leeuwinnen blijven de rest van hun leven bij hun moeder en tantes, leeuwen gaan dan een eigen groep zoeken. Safaripark Beekse Bergen

Diergaarde Blijdorp | WILDLANDS

Bedreigd in het wild

De leeuw staat er op de rode lijst van de IUCN niet goed voor. Hoewel de status voor de gehele soort op ‘kwetsbaar’ staat, nemen de aantallen nog steeds af. Dat heeft vooral te maken met de mens. Zij nemen het leefgebied van de leeuw af en jagen op hem. Gelukkig zijn er genoeg mensen die de leeuwen ook beschermen. Zo is er een project in India waar de Aziatische leeuw actief wordt beschermd. In 1955 telde de populatie 270 leeuwen, nu zijn er ongeveer 400 leeuwen woonachtig in het Gir Forest National Park. Ook de Afrikaanse leeuw wordt zoveel mogelijk beschermd in zijn natuurlijke leefgebied. Zo zijn Rangers altijd druk in de weer om stropers te weren en wordt de bevolking betrokken bij het in stand houden van de leeuwenpopulaties. DierenPark Amersfoort

Landgoed Hoenderdaell | Safaripark Beekse Bergen

Leeuw in de dierentuin

Leeuwen zijn in verschillende dierentuinen van Nederland te bewonderen. Soms als mannetjesgroep (zoals in Dierenrijk), maar meestal in familiegroepen, waar je de interactie tussen mannetjes, vrouwtjes en welpjes kan ontdekken. In twee parken in Nederland kun je de pracht van de witte leeuw aanschouwen, in een park de Aziatisch leeuw en in vrijwel alle andere parken de Afrikaanse leeuw, zoals wij die als icoon kennen. Burgers' Zoo

Afrikaanse witte leeuwen wonen in:
Familiepark Mondo Verde | Ouwehands Dierenpark

Ouwehands Dierenpark

Afrikaanse Leeuwen wonen in:
ARTIS | Burgers Zoo |DierenPark Amersfoort | Dierenrijk | GaiaZOO | Landgoed Hoenderdaell | Safaripark Beekse Bergen | WILDLANDS | ZooParc Overloon

Artis

Aziatische Leeuwen wonen in:
Diergaarde Blijdorp

Diergaarde Blijdorp

Ontbreken er dierentuinen in dit lijstje waar Leeuwen te bewonderen zijn? Laat het mij weten door middel van een berichtje via het contactformulier of een reactie onder dit artikel. Het gaat hier alleen om dierentuinen in Nederland.