Schrijfcoachtip …eindigen

Ergens een eind aan breien… dat kan soms heel lastig zijn. Je zit zo lekker in de materie of je fantasiewereld dat je eigenlijk niet wil dat het stopt. Toch zal je een keer een punt achter het artikel of verhaal moeten zetten, aangezien je je lezers niet eeuwig mee kan nemen in je hersenspinsels. Voor je zelf mag je best doorgaan natuurlijk. Het eindigen van een verhaal of ander schrijfwerk lijkt heel makkelijk, maar toch zijn er een aantal zaken waarvan het goed is om ze in de gaten te houden. (foto’s: Berry de Nijs/Writing Berries)

Verschillende eindes

Als we naar verhalen kijken, dan kan dit op verschillende manieren worden afgerond. Namelijk met een gesloten of open einde. Een gesloten einde is een einde waarbij het onmogelijk is om nog verder te gaan in dit verhaal. Het is begonnen, we hebben alle avonturen beleefd en ze leefden nog lang en gelukkig – of niet. Maar het verhaal is echt klaar. Er komt niets meer bij dit avontuur. Een open einde daarentegen laat wat losse eindjes hangen. Dit kan bijvoorbeeld zijn, omdat de schrijver een vervolg gaat maken en je nieuwsgierig wil maken naar wat er in dat boek gaat gebeuren. Er zijn echter ook auteurs die het einde zo open laten, dat je als lezer met een onbevredigend gevoel achter blijft. Het verhaal is niet af, toch heeft de schrijver besloten dat het klaar is. Maar je weet nog helemaal niet of het eigenlijk wel goed gaat aflopen. Een thriller of horrorverhaal wil nog wel eens zo een open einde geven en laat dan in het midden of de moordmachine bijvoorbeeld echt is vernietigd of nog verder gaat.
Tip: kies het type einde wat past bij jouw verhaal en lezers. Kinderen willen het liefst een einde aan het verhaal. Dat is voorspelbaar en best beter bij hun belevingswereld. Overigens zal een artikel of rapportage wel een ‘wordt vervolgd’ kunnen hebben, maar geen totaal open einde.

En ze leefden nog lang…

Een verhaal kan op verschillende manieren eindigen. Zo heb je natuurlijk het gelukkige einde waarbij het hoofdpersonage krijgt waar hij of zij naar op zoek was. Denk hierbij aan een droombaan, relatie of de misdaad die wordt opgelost. Wat het gelukkige einde is, ligt natuurlijk aan je verhaal en het plot van het verhaal. Je kan een verhaal ook eindigen met een tragisch einde. Dat is niet zo fijn, maar het is wel duidelijk. Een van de meest bekende tragische eindes is die van Romeo & Julia. Een klassieker. Het einde van een verhaal kan ook een moment van zelfreflectie vormen. Je hoofdpersoon is bijvoorbeeld ergens faliekant tegen. Misschien wil hij of zij absoluut niet veranderen. Alle hakken gaan in het zand, maar gaandeweg komt diegene erachter dat het allemaal niet zo zwart/wit is en komt tot inkeer. Het is niet een heel gelukkig einde, maar wel een realistisch einde. Tot slot zou je een verhaal nog kunnen eindigen met een moraal. Sprookjes zitten er vol van en ook fabels eindigen hier vaak mee. Een moraal is een levensles. Een soort ‘wees voorzichtig met wat je wenst’-les die heel belerend kan overkomen. Dit soort eindes kom je niet vaak meer tegen, maar kan werken als het bij je type verhaal past.

Sterk eindigen

Of je nu kiest voor een open of een gesloten einde aan het verhaal, zorg dat je goed eindigt. Een artikel of verhaal wat na een goed geschreven middenstuk uitgaat als een nachtkaars, zal niet in de smaak vallen. Je wil dan dat alles goed eindigt, zelfs als het verhaal niet goed afloopt. Een sterk einde heeft vooral te maken met een goed beschreven plot. En daar mag best een verrassende plotwending aan te pas komen. Plots zijn vooral heel belangrijk bij misdaadboeken, thrillers en actieverhalen. Plots hoeven niet zo duidelijk aanwezig te zijn in romantische verhalen, maar ze zitten er altijd in. Want als de twee geliefden pas aan het einde met een kus bij elkaar komen, dan is dat ook een plot. Voor een goed plot heb je zowel een held als een antagonist (degene die de held tegenwerkt) nodig. Als alles aan het einde wordt opgelost, dan heb je vaak een sterk einde geschreven. Zelfs wanneer het niet goed afloopt.

Clichés helpen

Het eindigen van een verhaal is soms lastig. Want waar stop je? Bij die kus? Als je actieheld onder het bloed met gescheurde kleding in de helikopter stapt? Zoom je uit op het moment wanneer het verhaal gedaan is? Met een soort van open einde, die toch wel bevredigend is, omdat de rest van het verhaal echt is afgerond? Als je het lastig vindt om te eindigen is het goed om de laatste bladzijdes van je favoriete boeken te lezen. Het einde van het verhaal is in de meeste gevallen een afronding van alles wat er is gebeurd.
Een cliché de je kan gebruiken – en best effectief is – is dat je hoofdpersoon letterlijk de setting van het verhaal verlaat. Harry Potter stapt aan het einde van ieder boek in de trein om terug te keren van de magische wereld naar de ‘normale’ wereld. Lucky Luke rijdt aan het einde van ieder verhaal op zijn paard Jolly Jumper de zonsondergang tegemoet. Zij verlaten dus letterlijk de plek waar alle actie zich heeft afgespeeld.
Misschien is de held van het verhaal zo blij met de afloop dat hij of zij op de bank ploft en het tijd is voor rust. Er is genoeg gebeurd nietwaar. Maar ook een terugkeer naar school – als je verhaal in de vakantie afspeelt – is een einde. Kijk wat er het beste past bij je verhaal en genre. Dat helpt.
Een sprookje eindigt met ‘en ze leefden nog lang en gelukkig’, kinderboeken eindigen ook nog wel eens met ‘en toen kwam er een olifant met een lange snuit, en die blies zo het verhaaltje uit’. Dit zijn manieren om een verhaal te eindigen, als je een kinderverhaal hebt geschreven en het logisch in het verhaal past. Het zijn clichés, maar te gebruiken.

Artikelen afronden

Een einde breien aan een artikel of blog is overigens ook niet altijd even gemakkelijk, maar zeker niet onmogelijk. Sterk eindigen kan bijvoorbeeld met een conclusie. Zo kan ik zeggen aan het einde van dit artikel dat het schrijven van een eind aan je verhaal of artikel lastig kan zijn, maar dat je met deze tips er vast wel uitkomt. Ik kan ook zeggen: ‘Schrijf een kort verhaal met een cliché einde en kijk of het werkt. Een scène kan al genoeg zijn.’ Dan zou ik je oproepen tot actie, wat ook een heel goed einde is voor een blog of artikel. Eindigen met een citaat van een ander, een anekdote/grap of een levensles/moraal past ook vaak bij een artikel of blog. Ik denk dat ik eindig met een ander einde: de vraag. Stel een vraag waar de ander nog even over moet nadenken. Daarmee zet je misschien wel iets in gang wat uiteindelijk tot actie kan leiden.

Het schrijven van een einde aan een verhaal of artikel is lastig. Dat komt ook doordat je op dat moment al het werk wat daaraan vooraf is gegaan, los gaat laten. Het is klaar. En dat kan soms ook een beetje jammer zijn. Wat is eigenlijk jouw favoriete einde aan een verhaal?