Schrijfcoachtip: schrijven, wegleggen, herschrijven, repeat

Als je schrijft en online op zoek bent naar tips om je verhaal nog beter te maken, dan kom je vast wel clichés tegen als ‘less is more’ en ‘schrijven is schrappen’. Less is more… dat ligt er maar net aan wat je aan het vertellen bent en of het bij je schrijfstijl past om meer in detail te treden dan misschien noodzakelijk is. Schrijven is schrappen vind ik zelf een beetje te eenzijdig. Schrijven is namelijk niet alleen maar schrappen, het is ook herschrijven, schuiven met alinea’s, wegleggen, bij schrijven en… onvermijdelijk ook schrappen. Schrijven is een proces en zelfs als je denkt dat het klaar is, kan het nog altijd anders… (foto: Berry de Nijs/Writing Berries)

Schrijven is een proces

Wie de afgelopen maanden deze serie heeft gevolgd, heeft wel gemerkt dat schrijven geen rechtlijnig proces is. Je begint niet bij het begin en soms eindig je niet bij het einde. Het gaat soms van links naar rechts, weer terug en dan ineens een heel eind vooruit. Het componeren van een verhaal is een reis die jij alleen kan maken (of met behulp van een schrijfgroep of een schrijfcoach). Jij bepaalt de route die je aflegt. En daarbij zal je soms geplande en soms ook onverwachte keuzes maken. Die onverwachte keuzes zorgen er echter weer voor dat er wellicht gebeurtenissen die daarvoor zijn vertelt, aangescherpt of veranderd moeten worden. Schaven noem ik dat, schaven aan je verhaal. En dat gaat gepaard met wegleggen, nog meer schrijven, schrappen en herschrijven.

Tip 1: leg je werk geregeld weg

Het is goed om je verhaal zo nu en dan letterlijk weg te leggen. Schrijf dus eerst alles wat je eruit wil gooien en leg het weg. Dit kan fysiek, door het uit te printen en weg te leggen in de kast, maar ook door het bestand een tijdje niet aan te raken. In je eerste enthousiasme mag je alles neerpennen wat je wil vertellen, ongeacht of het effectief is of niet. Door een tijdje afstand te nemen van wat je geschreven hebt, kun je met een frisse blik de tekst opnieuw lezen. Het wegleggen van het werk kan je op verschillende momenten doen. Bijvoorbeeld na ieder hoofdstuk, maar ook als het hele verhaal op papier staat.

Tip 2: bewaar oudere versies

Je hebt een ontzettend mooie scène geschreven, maar hij haalt de vaart compleet uit de actie. Zonde, want deze scène kun je nu gewoon niet gebruiken. Maar bewaar hem wel. Bewaar bijvoorbeeld eerdere versies van een bestand in een apart mapje of maak een document aan met ‘darlings’ die je nog graag even bewaard. Wie weet komt die prachtige scène later wel van pas en dan hoef je hem niet opnieuw te schrijven.

Tip 3: bewaak de continuïteit

Als je bezig bent met herschrijven, bij schrijven, schrappen en meer, dan kun je nog wel eens de continuïteit van je verhaal uit het oog verliezen. Zorg ervoor dat je dialoog nog klopt en de juiste karakters aan het woord zijn. Als je een scène verwijderd, zorg dan dat een karakter niet zomaar ineens tevoorschijn komt, omdat die in de verwijderde scène zat en toch later nog een zinnetje had. Zorg ervoor dat je persoon niet ineens van haarkleur of kleding is veranderd en let op waar iedereen zich tijdens een scène bevindt. Als je als een regisseur naar je geschreven verhaal blijft kijken, dan komt dat vast goed.

Tip 4: weet wanneer je moet stoppen

Soms schrijf je een scène vanuit een gevoel. Maar net zoals jij veranderd, kan het gevoel van die scène ook veranderen. Zorg er wel voor dat je weet wanneer je moet stoppen met schaven, want je wil ook niet teveel weghalen van je mooie scène of hoofdstuk. Laat ruimte over om weer te voelen wat je voelde toen je het stuk schreef. Zo kun je wel afstand nemen om de puntjes op de i te zetten, maar blijft wel de emotie intact.

Heb je nog vragen over schrijven en schrappen? Of zit je vast in je verhaal en kun je wel een frisse blik gebruiken? Neem eens vrijblijvend contact met mij op, ik help je graag verder: berry.denijs@gmail.com.