Wanneer je graag naar de dierentuin gaat, zal je je misschien afvragen waar die prachtige leeuwen, olifanten, hyena’s en andere dieren misschien vandaan zijn gekomen. Veel mensen denken dat de dieren uit het wild worden gehaald, maar dat is al decennia niet meer zo. Ook wordt er niet lukraak gefokt met de dieren, ook iets wat veel gedacht wordt, want veel dieren in de dierentuin zullen geen kleintjes krijgen. De Nederlandse dierentuinen die zijn aangesloten bij het NVD (Nederlandse Vereniging van Dierentuinen) volgen, samen met andere dierentuinen in Europa, het Europees Fokprogramma. (foto: Berry de Nijs – DierenPark Amersfoort - Neushoorntje Sunanda)Wel of geen nakomelingen
De keuze of een dier wel of geen nakomelingen gaat krijgen, wordt zeer verantwoord afgewogen. De diertjes die worden geboren moeten namelijk wel gezond zijn en een toekomst hebben. Om inteelt te voorkomen wordt dus alles omtrent ieder dier vastgelegd, van medicijnen tot familiestambomen. Maar ook wat een dier wel of niet mag eten. De dierentuinen in Nederland werken daarbij nauw samen met andere Europese dierentuinen. Zo worden de bloedbanden zuiver gehouden. Dat is dus best een hele administratie. Maar dit is niet de enige afweging. Ook wordt er gekeken naar de status van dieren in het wild en de noodzaak om dus dieren in dierentuinen te fokken. En naar de groepssamenstelling in de diverse parken. Dit fokprogramma heet het European Studbook program (ESB).
Donors & verhuizingen
Niet in iedere dierentuin zullen er jonge dieren geboren worden. Hoewel Dierenpark Emmen en Diergaarde Blijdorp verblijdt zijn met de geboortes van kleine girafjes, zal dat in DierenPark Amersfoort niet zo snel gebeuren, al zou het wel kunnen dat de papa van de girafjes in andere dierentuinen nietsvermoedend op deze savanne rondstapt. De groep in Amersfoort bestaat namelijk uit vrijgezelle mannen, die vrolijk door het leven gaan en af en toe hun sperma doneren. Aan de andere kant is neushoorntje Sunanda onder het mom van het Europees Fokprogramma verhuisd vanuit Amersfoort naar een Britse dierentuin om daar – wanneer ze daar oud genoeg voor is – voor nakomelingen te gaan zorgen. En om deze reden is ook olifantenman Maurice naar Amersfoort gekomen. Dit zijn slechts enkele voorbeelden van de uitvoering van het Europees Fokprogramma.
Eigen verantwoordelijkheid
Iedere dierentuin draagt zorg voor het stamboek van een of meerdere diersoorten. Het park houdt het stamboek bij van de toegewezen diersoort en houdt het overzicht van het behoudt van het dier in Europa. Zo wordt er op basis van de gegevens advies gegeven over het fokken met dieren, maar ook over het uitwisselen van dieren tussen verschillende parken. Ook mag de verantwoordelijke helpen bij vraagstukken over medicatie, onderzoek en huisvesting. DierenPark Amersfoort is bijvoorbeeld de trotse houder van het Gevlekte Hyena stamboek, Diergaarde Blijdorp beheert onder meer het boek voor de Aziatische olifant, de geboortes van Dolfijnen worden gecoördineerd in Dolfinarium en moet je bij Apenheul zijn voor adviezen over het fokken met Gorilla’s.
Oeps…
Wanneer dieren niet met elkaar mogen paren voor nageslacht zullen mannetjes en vrouwtjes vaak gescheiden leven. Of het vrouwtje krijgt anticonceptie toegediend. Toch kan het wel eens voorkomen dat er onverwachts een dier wordt geboren, buiten alle planningen en programma’s om – het is immers de natuur die zijn gang gaat. Deze ongeplande geboortes worden uiteraard ingeschreven in het stamboek. Ook zal er een DNA onderzoek worden gedaan om vast te stellen wie de vader is (bijvoorbeeld bij grotere groepen), om zo de bloedlijn zuiver te houden.
Bedreigde diersoorten
Dat is er ook nog een ander programma waar de dierentuinen aan meewerken, namelijk het European Endangered species Program (EEP) waarbij er speciale fokprogramma’s worden opgezet om de populatie bedreigde diersoorten op peil te houden. Iedere dierentuin is verantwoordelijk voor enkele programma’s en werkt samen met andere dierentuinen voor de andere programma’s.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten
Bedankt voor je reactie! Reacties worden altijd eerst beoordeeld voordat ze worden geplaatst. Het kan dus even duren voordat je je reactie hier terugziet. Omdat ik graag een persoonlijk antwoord geef worden anonieme berichten op artikelen niet geplaatst.