Dier van de Maand Panter

Wanneer ik aan een panter denk, hoor ik meteen het muziekje van de Roze Panter in mijn hoofd. De muziek is net zo passend bij het tekenfilmfiguur als bij de echte panter zelf; ze lopen namelijk een beetje op diezelfde, relaxte beat. Panters kunnen heerlijk in bomen liggen, zonder dat je ze goed kan zien en daarom moet je ze in een dierenpark soms ook even zoeken tussen het groen. Het zijn prachtige, imposante dieren en deze maand mogen ze zich Dier van de Maand noemen. (foto’s: Berry de Nijs/Writing Berries) Safaripark Beekse Bergen

Uiterlijke kenmerken panter

De panter is een stoere katachtige om te zien. Hij is groot, gespierd en heeft korte, krachtige poten, waarmee hij met gemak een boom in kan klimmen of een prooi bespringen. Ook kan hij hierdoor gemakkelijk een snelheid van zo’n 58 kilometer per uur halen. De panter heeft een brede ronde kop met ronde oortjes, middelgrote snuit en lange snorharen. Deze gebruikt hij vooral ’s nachts om te voelen waar hij loopt. In het donker kan een panter overigens heel goed zien, waardoor hij gemakkelijk kan jagen in de schemering of het donker. De goed ontwikkelde reukzin helpt daar zeker bij. Mannetjes kunnen ongeveer 130 tot 190 centimeter lang worden, vrouwtjes 104 tot 140 centimeter lang. Daar komt de lange staart van 60 tot 110 centimeter lengte nog bij. Qua hoogte bereiken ze ongeveer 50 tot 60 centimeter, gemeten op de schoft. Gemiddeld weegt een panter 50 tot 60 kilo. Heel kenmerkend aan de panter is het vlekpatroon in de vacht. Zo heeft een panter zowel dichte, zwarte stippen als ‘open’ vlekken. Deze rozetten vind je vooral op het lijf. De basiskleur van de panter kan variëren van bijna wit tot goudgeel of natuurlijk in sommige gevallen zelfs zwart. Deze zwarte tot donkerbruine kleur ontstaat door melanisme. Dit is een kleurvariëteit waarbij een vacht geheel zwart tot donkerbruin kleurt. Het mooie is wel dat de zwarte panter ook een patroon in de vacht heeft die iets lichter of donkerder kan zijn en zich laat zien als de zon op de vacht schijnt. Dit zie je bijvoorbeeld ook bij een zwarte jaguar. Koninklijke Burgers’ Zoo

Safaripark Beekse Bergen | Koninklijke Burgers’ Zoo

Panter of luipaard?

Wanneer is het een panter en wanneer is het een luipaard? Het antwoord hierop is heel simpel: er is geen verschil. De namen ‘panter’ en ‘luipaard’ worden vaak door elkaar gebruikt en je ziet dit ook wel terug in de benamingen van sommige pantersoorten. Er is wel verschil tussen een luipaard en een jachtluipaard, wat weer een andere naam is voor een cheeta. Een cheeta is veel ranker en slanker gebouwd, heeft een kleiner hoofd en langere poten. Safaripark Beekse Bergen

Leefgebied panter

Panters wonen in verschillende delen van de wereld. Je kan ze tegenkomen vanaf Afrika tot aan Azië. Ze leven in regenwouden, op savannegebieden, in koele naaldbossen, maar zijn ook in sommige woestijnen (behalve de Sahara) te vinden. Eigenlijk wonen ze daar waar ze een lekker hapje kunnen vinden en heel kieskeurig zijn ze daar ook weer niet in. Panters eten namelijk van alles, als het maar vlees is. Bomen, beschutting, schuilplaatsen en voedsel zijn belangrijk voor de panter. Vooral als er een leefgebied wordt gedeeld met andere roofdieren (zoals leeuwen en tijgers) wil een panter wel een plek waar hij zijn vangst in mee kan nemen. Zo trekt een panter met gemak een gedood hert mee een boom in. Panters leven in Afrika, Arabië, Turkije, Iran, het Amoergebied in Rusland en ze zijn te vinden in Korea en China, in India, op Sri Lanka, Java, Bali en in Maleisië. Safaripark Beekse Bergen

Koninklijke Burgers’ Zoo | Safaripark Beekse Bergen

Ondersoorten

Panters kennen dus een groot verspreidingsgebied en daarom zijn er ook verschillende ondersoorten van de panter, zoals het Afrikaanse luipaard, Arabische luipaard, Achterindische panter, Indische panter, Sri Lanka panter, Javaanse panter, Amoerpanter, Noord-Chinese panter en Perzische panter. Zwarte panters zijn overigens, net als witte tijgers, geen ondersoort. Wel lijkt het erop dat melanisme vaker voorkomt in Azië dan in Afrika. Safaripark Beekse Bergen

Het sociale leven van de panter

Hoewel je in dierenparken vaak panters en luipaarden bij elkaar in een verblijf kan tegenkomen, zijn het in het wild totaal geen groepsdieren. Panters leven graag in hun eentje en zoeken elkaar enkel op in de paartijd. Iedere panter heeft zo zijn eigen stukje leefgebied wat hij tegen indringers en soortgenoten zal verdedigen. Om de grenzen van het leefgebied aan te geven, laat de panter urinesporen, uitwerpselen en krabsporen op bomen achter. Dit laatste is effectief, doordat er geurklieren tussen de tenen zitten. Zo laat de panter met zijn nagels en poten dus ook geursporen achter. Overigens, zolang men elkaar met rustlaat, kunnen leefgebieden wel overlappen met dieren van het andere geslacht. Tijdens de paartijd zoeken panters elkaar dus wel op. Een mannetje zal een tijdje (ongeveer twee weken) met het vrouwtje optrekken, samen jagen en zelfs prooi delen. Na het paren is het uit met de pret en gaan beide weer hun eigen weg. Na 3 tot 4 maanden werpt het vrouwtje, afhankelijk van de pantersoort, zo’n 2 tot maximaal 6 jongen, maar het zijn er meestal 2 of 3. Een pasgeboren pantertje wordt met dichte oogjes geboren, die hij past na 10 dagen opent. Wanneer pantertjes 6 weken oud zijn, beginnen ze al met het eten van vlees en vanaf ongeveer 3 maanden oud kregen ze geen moedermelk meer. Wist je trouwens dat jonge panters lang zonder melk kunnen? Als de moeder een dag en nacht weg op jacht is, kan ze hen immers niet voeden. Gelukkig kunnen de welpjes bij terugkomst grote hoeveelheden drinken. Het jagen leren panterwelpjes van hun moeder. Daarom blijven ze ongeveer tot hun tweede levensjaar bij haar, zodat ze dan alles geleerd hebben. Koninklijke Burgers’ Zoo

Koninklijke Burgers’ Zoo

Bedreigd in het wild

Panters als algehele soort zijn niet per se bedreigd in het wild; sommige ondersoorten daarentegen weer wel. De Amoerpanter en de Javaanse panter worden beide ernstig bedreigd. Dit komt vooral doordat deze dieren veel gestroopt worden om hun velletje. Maar ook doordat veeboeren gif strooien om zo roofdieren te doden die achter hun vee aanzitten. Daarnaast wordt het leefgebied voor veel pantersoorten aanzienlijk verkleind door het bijbouwen van woningen en uitbreiden van steden. Het komt bijvoorbeeld in India voor dat de panters gewoon door de straten wandelen, wat kan leiden tot mens-dier-conflicten. Ook in Afrika raakt het leefgebied steeds meer versnipperd, waardoor het vinden van een paringspartner steeds moeilijker wordt. Geen wonder dat veel pantersoorten op de Rode lijst van de IUCN staan gemarkeerd als ‘kwetsbaar’ of ‘gevoelig’ staan aangemerkt. De panter past zich overigens wel gemakkelijk aan en heeft manieren gevonden om in de nabijheid van mensen te kunnen overleven. Al heeft dat dus wel gevolgen voor het voortbestaan van diverse soorten. Safaripark Beekse Bergen

Panters in de dierentuin

Panters kun je in drie dierenparken bewonderen. In Beekse Bergen woont de Perzische panter en in de andere twee bewonder je de Sri Lanka panter. Deze panters kennen minimale verschillen qua bijvoorbeeld leefgebied, kleur of vachtpatronen, maar het blijft een grote familie. Het zijn prachtige dieren om te zien, vooral als je van grote katten houdt. Bovendien is het leuk om de verschillen te ontdekken tussen panters, cheeta’s, jaguars en andere gevlekte grote katten. Koninklijke Burgers’ Zoo

Panters wonen in:
Best Zoo | Koninklijke Burgers’ Zoo | Safaripark Beekse Bergen

Safaripark Beekse Bergen

Ontbreken er dierentuinen in dit lijstje waar panters te bewonderen zijn? Laat het mij weten door middel van een berichtje via het contactformulier of een reactie onder dit artikel. Het gaat hier alleen om dierentuinen in Nederland.