Eerste Hulp bij gestrande dieren aan zee

Stel je voor, je maakt een prachtige wandeling langs de Nederlandse Noordzeekust of op een van de stranden van onze Waddeneilanden en in de verte zie je wat kronkelen in de branding. Je weet het niet zeker, maar het gevoel in je maag zegt je dat er iets mis is. Wanneer je dichterbij komt, zie je een zeehond liggen met een verdwaald stuk vissersnet om zijn nek. Of misschien is het een bruinvis die zichzelf niet terug geworden krijgt in zee en uitgeput ligt te wachten op de dood… Je wil het dier helpen. Maar wat moet jij dan doen? (foto’s: Berry de Nijs/Writing Berries, gemaakt in Ecomare)

Bel de hulptroepen
Een dier in nood heeft zo snel mogelijk hulp nodig, zo schreef ik al eerder in het artikel Zeehonden, puppy’s van de Waddenzee. Zet daarom de telefoonnummers van de hulpcentrales in je telefoon, zodat je de hulpdiensten direct kunt bellen. O, en maak je geen zorgen als je voor een bruinvis per ongeluk Ecomare of Zeehondencentrum Pieterburen belt en voor een zeehond naar SOS Dolfijn, ze helpen je ook graag verder want de verschillende hulporganisaties werken met elkaar samen.
Ecomare: 022-2317741 (voor zeehonden en zeevogels)
SOS Dolfijn: 06-65098576 (voor bruinvis, dolfijn of andere walvisachtige)
Pieterburen Zeehondencentrum: 0595-526526 (voor zeehonden in nood)

Gooi het dier niet terug
In het geval van een gestrand dier (een dolfijnachtige of zeehond) is het belangrijk dat je het dier in de smiezen houdt, maar niet terugduwt in zee. Je intentie is goed, maar het dier heeft zich niet voor niets op de kustlijn geworpen. Het kan wel ernstig ziek zijn of gewond en heeft dus dringend hulp nodig.

Bruinvis of dolfijnachtige
Een bruinvis is een kleine dolfijn. Het is bij bruinvissen heel belangrijk dat je het dier ondersteunt, zodat het blaasgat niet onder water komt of verstopt raakt met zand. Ligt het dier in de branding, zorg dan dat het blaasgat vrij blijft. Dit zit bovenop de kop en wordt gebruikt om adem te halen. Ook is het heel belangrijk dat het dier nat blijft, zodat zijn huid niet uitdroogt. Zorg indien mogelijk voor schaduw en leg natte doeken op het lijf. Bijvoorbeeld een nat gemaakt T-shirt of een handdoek. Houdt verder honden en mensen op afstand, zodat het dier rust krijgt. En je belt natuurlijk SOS Dolfijn.

Zeehond
Een gestrande huiler of volwassen zeehond heeft ook hulp nodig van deskundige mensen. Vermoed je dat een dier in problemen is, houdt dan honden en mensen op afstand bel Ecomare of Pieterburen Zeehondencentrum en hou het dier in de gaten zodat je de hulpverleners kan vertellen wat je hebt gezien. Ook bij twijfel mag je gerust bellen.

Fotograferen
Natuurlijk mag je een dier in nood fotograferen, dit kan handig zijn voor de hulpverleners om zo op voorhand te weten of het dier gewond is of niet. Een foto voor Instagram of Facebook met onderschrift ‘Dier in nood, ik heb de hulptroepen gebeld’ of ‘Totdat SOS Dolfijn er is, verzorg ik deze aangespoelde bruinvis’ is natuurlijk ook prima. Hou het wel respectvol en maak er geen walgelijk spektakel van. Let wel: wilde dieren zijn het niet gewend om gefotografeerd te worden, zoals dieren in dierentuin. Maak altijd foto’s zonder flits en blijf op een respectabele afstand.

Dieren in de opvang
Wanneer het dier door de hulpverleners is overgenomen, dan houden ze je vaak op de hoogte van het wel en wee van het dier. Soms mag je het dier een naam geven, je kan helpen met een donatie of je mag mee het dier weer terugbrengen naar zee – als je dit natuurlijk wilt. SOS Dolfijn, Ecomare en Pieterburen Zeehondencentrum zijn plekken waar je de dieren ook mag bezoeken. Dieren in een opvangcentrum hebben overigens baat bij rust en respect. Zij zijn het immers niet gewend om met veel mensen in aanraking te komen. Praat daarom rustig en niet te hard, tik niet op ramen en maak foto’s zonder flits.