De pistache: groene, gezonde lekkernij

Op de kalender van vreemde feestdagen komen we op 26 februari National Pistachio Day (nationale pistache dag) tegen. Hoewel dit niet echt een feestdag is, is het wel een dag van pistache distributeurs en boeren om het nootje wat extra aandacht te geven. Vooral voor het onderstrepen van de gezondheidsvoordelen. Want de pistachenoot heeft zeker veel gezondheidsvoordelen.



Populaire nootjes
De pistache nootjes zijn afkomstig van de pistacheboom. Deze boom kan maar liefst 10 meter hoog worden, maar meestal blijft deze kleine boom als een struik dichterbij de grond. Er zijn echter verschillende pistachebomen binnen de pruikenboomfamilie, daarom noemen we degene die de groene zaadjes afgeeft de ‘echte pistache’, om ze een beetje uit elkaar te houden. De pistacheboom komt oorspronkelijk uit Azië en het Midden-Oosten. De naam heeft het in Perzië gekregen waar boom en vrucht ‘pista’ genoemd werd. Voor de consumptie vind je kwekerijen in Europa, de VS en delen van Iran.

Zaaigoed
De pistachenoot vormt eigenlijk – net zoals bij andere nootjes – het zaaigoed van de boom en ze bevinden zich in de pistachevruchten. De vruchten zijn ongeveer 2,5 centimeter lang en hebben een harde schil. Iedere vrucht heeft een zaadje, wat wij dan weer een nootje noemen. Het nootje is omgeven door een dunne, maar zeer harde dop. Kraken is niet nodig: de dop opent zich vanzelf. Veel mensen denken dat de doppen zich openen dankzij het roosterproces (zoals bij mosselen de schelp opent tijdens het koken), maar dat is dus niet zo.

Splits & non-splits
Een noot met een geopende dop wordt een ‘split’ genoemd. In elke oogst kom je onherroepelijk ook ‘non-splits’ tegen: deze noten zijn niet lang genoeg gerijpt. Omdat een gesloten pistachenoot bijna niet te openen is, worden deze van de splits gescheiden, volgens een geluidmethode. Hoewel dit geheel geautomatiseerd en zeer nauwkeurig verloopt kan er onverhoopt toch een dichte noot in een zakje terecht komen.

Klaar voor consumptie
Na de oogst – deze vindt altijd in september plaats – worden de geopende noten gedroogd en gezwaveld. Vervolgens kunnen ze worden gepeld, geroosterd (met of zonder dop), gezouten of ongezouten gebruikt worden voor ijs. Pistachenootjes zijn rijk aan goede voedingsstoffen. Zo bevatten ze heel veel fosfor, magnesium, ijzer, zink, calcium en vitamine B1. Dit is goed voor je bloedsomloop, botten en energie, maar maakt het ook een goede vleesvervanger voor vegetariërs. Daarnaast is het een rijke bron aan vezels, vitamine E en foliumzuur. Daarnaast zijn ze veel minder vet dan pinda’s waardoor je ze ook tijdens een dieet met een gerust hart kunt toevoegen aan het menu.

Maar soms niet helemaal
Het makkelijkste is het natuurlijk wanneer de pistachenootjes al bevrijd zijn uit de dop. Maar vaak moet je even wat arbeid verrichten om de nootjes te kunnen eten. Dit is overigens best een leuk karwei en de doppen kun je hergebruiken. Strooi deze bijvoorbeeld eens over de aarde van (kamer)planten. De harde doppen vormen dan een soort ademend schild, waardoor het water en vocht uit de aarde minder snel verdampt.

Bijzondere combinatie
Pistachenootjes hebben een bijzondere smaak die heel goed te combineren is met andere smaken. Zo past het perfect bij chocola, is het goed te vermengen in een salade met druiven en stukjes kaas of peer en rucola sla, gaat het goed samen met fruit en zuivelproducten zoals kwart en yoghurt, maar ook met hartige (pasta) gerechten. Een handje bij de borrel is natuurlijk ook heel lekker. Of natuurlijk als het welbekende groene ijs… Hmm…misschien dat ik woensdag toch wel de nationale Pistache dag op een smakelijke wijze weet te vieren!