Dier van de Maand Aldabra Reuzenschildpad

Echte reuzen zijn het, vooral als je weet dat de meeste landschildpadden helemaal niet zo groot zijn. Ze hebben op de eilanden van de Seychellen genoeg ruimte om lekker systematisch een gebied leeg te grazen en te groeien. De Aldabra reuzenschildpad volgt het leven op zijn en haar eigen tempo. Misschien is dat wel de sleutel dat ze oud kunnen worden. Het zijn in ieder geval prachtige dieren. Bovendien wonen ze in een lekker warm gebied en zijn juist op koude dagen deze verblijven in dierenparken heel fijn om even te bezoeken – en op te warmen. (foto’s: Berry de Nijs/Writing Berries) DierenPark Amersfoort

Uiterlijke kenmerken Aldabra reuzenschildpad

De Aldabra reuzenschildpad dankt zijn titel ‘reus’ aan de grootte van zijn postuur. Het is de grootste landschildpad met een schild van 1 meter 20 lang. De schildpadden kunnen een gewicht tussen de 160 en 250 kilo bereiken, maar zwaarder is door het grote schild ook zeker mogelijk. Het schild van een reuzenschildpad reikt bij de zijkanten van het lichaam tot op de grond, maar voor en achter is het schild korter. Het schild heeft een kenmerkend uiterlijk met stervormige vlakken. Deze vlakken kunnen naarmate de dieren ouder worden, steeds meer op bulten en bergjes gaan lijken. De reuzenschildpad moet wel heel sterk zijn, want hij kan op de poten staan en daarmee op zijn gemakje een rondje wandelen. Dit kost veel energie, daarom rust deze reus zo’n 20 uur per dag. Vergis je overigens niet in hun trage manier van leven; als het moet kan hij razendsnel zijn! Vooral als ze lekker opgewarmd zijn. Gemiddeld bereiken deze reuzen een leeftijd van 80 tot 175 jaar. De oudste (waarvan wij weten) werd 255 jaar oud. Wist je trouwens dat de schildpad geen tanden heeft? En dat terwijl hij gemakkelijk vruchten, grassen en bladeren eet. De bek van een schildpad is hard, net als een snavel, en daarmee kan hij gemakkelijk blaadjes, planten en stukjes fruit afsnijden en opeten. Ouwehands Dierenpark

DierenPark Amersfoort

Leefgebied reuzenschildpad

De Aldabra reuzenschildpad is vernoemd naar de eilandengroep in de Seychellen waar hij oorspronkelijke vandaan komt: Aldabra dus. De Seychellen liggen in de Indische Oceaan aan de oostkant van Afrika en ten noorden van Madagaskar. De Seychellen bestaan uit zo’n 115 eilandjes, die onderling dus weer kleine eilandengroepen vormen. Het zijn zeer bijzondere eilanden met een eigen flora en fauna. De Aldabra reuzenschildpadden komen daar dus vandaan. Het is er zeer groen en dat is maar goed ook, want reuzenschildpadden zijn echte grazers. Ook kan het er zeer warm worden. Daardoor wonen reuzenschildpadden in dierenparken vaak in tropische verwarmde kassen. Het maakt de reuzenschildpad overigens niet zoveel uit waar op het eiland hij woont, zolang er maar genoeg te eten is. Daarom kun je ze op het strand tegenkomen, maar ook in de bossen of graslanden.Ouwehands Dierenpark

ARTIS | DierenPark Amersfoort

Het sociale leven van reuzenschildpadden

Voortplaning bij schildpadden is altijd een beetje apart. Waar de meeste dieren een bepaalde leeftijd bereikt moeten hebben om vruchtbaar te zijn, geldt voor reuzenschildpadden dat niet de leeftijd maar de grootte telt. Reuzenschildpadden zijn geslachtsrijp wanneer ze ongeveer de helft van hun volgroeide grootte hebben bereikt. Wil je dit omzetten naar leeftijd, dan zijn de schildpadden ongeveer 25 jaar oud. Aldabra reuzenschildpadden hebben een paartijd van februari tot mei. Paren ziet er ingewikkeld uit, maar dankzij een bijzondere anatomie van het mannetje kan hij toch gemakkelijk op het schild van het vrouwtje klimmen. Het mannetje heeft namelijk een deuk in de onderkant van hun schild hebben. Handig. Is de paring succesvol, dan legt het vrouwtje vier tot veertien eieren met een rubberachtige schil in een ondiep nest. Broeden doet ze niet. Sterker nog; ze laat de eieren aan hun lot over. De zon doet het werk en de warmte bepaald hoe snel de kleintjes uit het ei zullen breken. Dit kan dus, afhankelijk van de zon, 4 tot 9 maanden duren. Vervolgens kruipen de schildpadjes uit het ei en gaan vervolgens elk hun eigen weg. De jonge dieren hebben een glanzend zwart schild, later ontstaan de duidelijke ringen. Reuzenschildpadden leven solitair. In een dierenpark zie je ze wel in groepen bij elkaar, maar in het wild komt dit voornamelijk bij voederplaatsen voor. DierenPark Amersfoort

Ouwehands Dierenpark | DierenPark Amersfoort

Kwetsbaar in het wild

Net als veel andere soorten schildpadden, worden de reuzenschildpadden aangemerkt als ‘kwetsbaar’ op de Rode Lijst van het IUCN. De reden waarom de reuzenschildpad dit kenmerk heeft gekregen, heeft te maken met de mens. In de zeventiende eeuw ging het al niet goed met deze reuzen, omdat zeelieden die de eilanden in de Indische Oceaan aandeden ze vingen om op te eten. Na maanden op zee, zagen ze deze reuzen als grote voedselbronnen. De aantallen namelijk daardoor wel al meteen schrikbarend af. Dat zag men toen ook al en het duurde gelukkig niet lang dat het gebied en zijn bewoners werden uitgeroepen tot beschermd gebied. De reuzenschildpad werd als eerste diersoort ter wereld uitgeroepen als beschermde diersoort. Een beetje dubieuze eer. Toch nemen de aantallen maar gestaag toe, waardoor de reuzenschildpad nog steeds als kwetsbaar te boek staat. Ouwehands Dierenpark

Reuzenschildpadden in de dierentuin

Er zijn drie dierenparken in Nederland waar je de Aldabra reuzenschildpad kan bewonderen. Vaak kom je ze tegen in een heerlijk, tropisch verwarmd verblijf waar ze lekker hun eigen gangetjes gaan. Er wordt wat rondgescharreld, een blaadje sla genuttigd en wat rondgekeken, allemaal op hun eigen, voor ons langzame tempo. Soms delen ze het verblijf met andere tropische bewoners, zoals exotische vogels. DierenPark Amersfoort

Aldabra reuzenschildpadden wonen in:
ARTIS | DierenPark Amersfoort |Ouwehands Dierenpark

DierenPark Amersfoort

Ontbreken er dierentuinen in dit lijstje waar Aldabra reuzenschildpadden (ook bekend als Reuzenschildpad of Aldabraschildpad) te bewonderen zijn? Laat het mij weten door middel van een berichtje via het contactformulier of een reactie onder dit artikel. Het gaat hier alleen om dierentuinen in Nederland.