vrijdag 13 december 2024

Bijzonder: De Jurk in Museum Kaap Skil

Tijdens een weekje lekker uitwaaien in november op Texel ben ik naar De Jurk gaan kijken in Museum Kaap Skil. Dit museum biedt een unieke kijk in de wereld van de scheepvaart van Texel, de haven, hoe het leven was aan het begin van de twintigste eeuw, de prachtige molen De Traanroeier en natuurlijk vondsten uit wrakken die soms eeuwenlang op de bodem van de zee liggen te wachten om opgedoken te worden. Een van die meest indrukwekkende vondsten is dus een zijden jurk, samen met allerlei andere rijkdommen. Het meest bijzondere is, is dat deze jurk de tand des tijds én de invloeden van de zee enorm goed heeft doorstaan, want het ziet er nog altijd schitterend uit. Een reden dus om het museum te gaan bezoeken. (foto’s: Berry de Nijs/Writing Berries)

Het Palmhoutwrak

In 2014 vonden duikers een bijzonder scheepswrak, wat zij, door de vele stammen palmhout die in het wrak werden aangetroffen, het Palmhoutwrak noemden. Dit wrak werd voor die tijd al goed in de gaten gehouden. Voor de kust van Texel liggen namelijk meerdere scheepswrakken die door diverse omstandigheden daar terecht gekomen zijn. Sommigen werden bedekt door een dikke laag zand en slib, waardoor het schip niet zo snel zou vergaan onder invloed van het zout in de zee, de getijden en andere invloeden. Het Palmhoutwrak was een van die schepen die als een tijdcapsule onder het zand lag. In 2010 kwam de melding dat het wrak vrijgespoeld werd en dus langzaam onder het zand uit zou komen. In de zomer van 2014 gebeurde dit helemaal en konden duikers het scheepswrak gaan onderzoeken. Als eerste werd het hout gevonden en kreeg het wrak een naam. Daarna kwamen er steeds meer bijzondere vondsten naar boven. Zilveren pronkbekers, kapotte kisten met textiel en andere kostbare spulletjes. Eén ding was zeker: dit schip behoorde toe aan iemand van stand. Het meest bijzonder? Dat het textiel, en met name die ene jurk, nog zo goed was gebleven na al die jaren (vermoedelijk gezonken in 1650) onder water!

Tentoonstelling onder water

De tentoonstelling bevindt zich in de kelder naast de Reede van Texel. Eigenlijk voelt het alsof je na het bezoek aan de Reede zelf een duik neemt onder water naar het Palmhoutwrak. Dit wordt onder meer versterkt door de houten panelen op de muur en een projectie van water bij de ingang. Eenmaal door de deur wordt dit gevoel nog duidelijker. Zo is het een stuk donkerder in de tentoonstellingsruimte en hoor je het klotsen van water en het ademen van duikers onder water. Ook zijn er wat projecties op de muren te zien, gemaakt door duikers onder water. Het geeft heel goed aan hoe beklemmend het kan zijn om in het donker op onderzoek te gaan in een scheepswrak. In speciale vitrines gevuld met stikstof kun je hier al enkele vondsten uit het wrak bewonderen.


Rijkdommen

Na het eerste stukje van de tentoonstelling kom je in de rijke wereld van de eigenaar van het wrak. Een deel van een Oosters tapijt, kledingstukken, de pronkbeker en natuurlijk allerlei andere mooie vondsten. Ook hier is alles goed achter glas tentoongesteld in speciale vitrines om ervoor te zorgen dat het textiel en de andere objecten niet door zuurstof aangetast kunnen worden. Dit glas vormt tevens een leuke dimensie aan de tentoonstellingen, want er staan verschillende teksten opgeschreven. Dat maakt het leuk, overzichtelijk en heel nuttig, want het geeft meteen aan waar je naar staat te kijken. Ook worden zo leuke details aangestipt, die je anders wellicht over het hoofd zou hebben gezien. Daarnaast worden er ook vragen gesteld, die je samen of alleen kan beantwoorden aan de hand van wat je ziet. Dit maakt de tentoonstelling meteen heel leuk om met kinderen te bezoeken.


De Jurk

Het pronkstuk van deze hele tentoonstelling is voor mij echt De Jurk en dat mag met hoofdletters geschreven worden. Je vindt de jurk aan het einde van de tentoonstelling, samen met de zilveren japon (wat waarschijnlijk een bruidsjurk moet zijn geweest). Beide liggen in een eigen vitrine, waarbij die van de zijden jurk aanzienlijk het middelpunt van de ruimte vormt. En terecht, want nogmaals, deze jurk van zijde heeft sinds 1650 tot en met 2014 onder de zeespiegel gelegen. Dat is 364 jaar! En dan ziet er nog zo prachtig uit! Deze jurk is zo goed bewaard gebleven en dat maakt haar zo ontzettend bijzonder. Terecht dat ze het slotstuk vormt van deze tentoonstelling.


Onbeantwoorde vragen…

Van wie het schip was en voor wie de jurken en andere luxe spulletjes bestemd waren, dat is nog een raadsel. Maar het is o zo leuk om door de tentoonstelling te zwerven en je af te vragen wie de eigenaar van dit alles was. En is de zilveren japon wel bij de bruid aangekomen. Of de bruid wel bij haar bruidegom? Het Palmhoutwrak en de gevonden spulletjes roepen heel veel vragen op. Maar één ding is wel zeker: we mogen er allemaal van genieten en over fantaseren.

Praktische informatie

Bewonder De Jurk en de andere vondsten uit het Palmhoutwrak, struin door het vissersdorpje Skil, bewonder de Reede van Texel en ontdek allerlei andere vondsten in Museum Kaap Skil, gelegen in Oudeschild op Texel. Het museum is in de winterperiode geopend van dinsdag tot en met zondag en in de overige maanden van maandag tot en met zondag. Let wel: in tegenstelling tot wat ik een aantal jaar geleden schreef op mijn website, mogen honden, behalve hulphonden, niet meer mee in het museum of op het terras. Het museum is wel te bezoeken met de Vriendenloterij VIP kaart of Museumkaart.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten

Bedankt voor je reactie! Reacties worden altijd eerst beoordeeld voordat ze worden geplaatst. Het kan dus even duren voordat je je reactie hier terugziet. Omdat ik graag een persoonlijk antwoord geef worden anonieme berichten op artikelen niet geplaatst.