Geboortetradities: ooievaar, muisjes & kandeel

Wanneer er een kleintje wordt geboren, roept iedereen meteen ‘beschuit met muisjes!’. Natuurlijk is dit beschuitje met anijsbeleg erg lekker, maar weet jij eigenlijk waarom dat geserveerd wordt bij een geboorte? En waarom hangt die ooievaar eigenlijk voor de deur (of leuker: door het raam!)? Het hoort allemaal bij de geboortetradities die iedere cultuur heeft rondom een geboorte. En bij de Nederlandse tradities horen nogal wat genotsmiddelen. (foto ooievaar: Berry de Nijs/ muisjes: dreamstime)



Sigaren
Je ziet het nog wel eens in films, maar vroeger deelde de vader bij de geboorte van zijn kind sigaren uit aan andere mannen. Deze traditie zien we ook in andere culturen terug, maar ook in Nederland was (en is) het heel normaal om een doosje sigaren aan te breken. Sigaren staan symbool voor rijkdom en voorspoed. Je moest vroeger namelijk best wel wat uitgeven voor een sigaar (vooral in tegenstelling tot een sigaret). Voor een speciale gelegenheid als een geboorte werden de sigaren daarom graag aangebroken.

Ooievaar
Kindje geboren? Dan is de ooievaar geweest! Hoewel de ooievaar niet met een roze of blauw doekje in zijn snavel rondvliegt om je kindje te bezorgen (een zwangere vrouw moet het toch echt zelf doen) is het als traditie eigenlijk niet raar. De ooievaar staat namelijk symbool voor een nieuw begin. De terugkeer van de ooievaar op het vaste nest bij zijn vaste partner luidt namelijk de komst van de lente in. Wanneer de vogel terug komt van zijn reis, lijkt het dus wel of hij de lente meeneemt. Daarom werd de vogel ooievaar genoemd, een samenvoeging van de woorden ‘geluk’ (ode) en ‘brengen’ (baren). En wanneer er een kleintje wordt geboren, dan is er zeker geluk gebracht.

Beschuit met muisjes
Beschuit met muisjes is misschien wel de meest bekende geboortetraditie. De muisje danken hun naam aan de anijszaadjes waarvan het steeltje als een staartje uit het gekleurde laagje steekt. Hierdoor ontstond de naam muisjes. Vroeger kon je alleen witte (voor jongens) en roze (voor meisjes) muisjes krijgen, maar tegenwoordig kun je ook blauwe muisjes in de winkel kopen. Voorheen moest je die zelf bestellen. Het is ook mogelijk om andere kleuren te kopen of laten maken, want bij de geboorte van een koningskindje zijn er oranje met witte muisjes verkrijgbaar. De traditie komt voort uit het feit dat de moeder anijszaadjes geserveerd kreeg om de borstvoeding op gang te brengen. En het is nu eenmaal gezellig om samen een beschuitje met je kraamvisite te nuttigen.

Kandeel
Een andere zeer oude traditie is het schenken van kandeel aan de kraamvisite. Kandeel is een soort advocaat (maar dan anders) gemaakt met eierdooiers, kruiden, suiker en witte wijn. Dit alcoholische drankje werd in een glaasje of kandeelkommetje gedaan en vervolgens met een lepeltje (net als advocaat), kaneelkoekje, lange vinger of met het beschuitje opgegeten. Het was aan de vader om de kandeel met een kandeelstok te roeren (meestal was dit een kaneelstokje) en vervolgens uit te serveren. Hierbij droeg hij zijn kraamherenmuts, van satijn, met een pluim erop.

Kandeel recept
Tradities zijn er soms om in ere te herstellen, daarom voor de liefhebbers het recept van kandeel.

Benodigdheden:
- een halve, goed gewassen citroen;
- 3 kruidnagels;
- 1 pijpje kaneel;
- 8 eierdooiers;
- 100 gram suiker;
- 1 fles (eenvoudige) witte wijn;
- 1 deciliter water.

Bereidingswijze:
Snijd de schil van de halve citroen en doe die samen met de kruidnagels en het pijpje kaneel bij het water in een pannetje en breng dit aan de kook. Laat het vervolgens een half uur op zacht vuur trekken. Zeef vervolgens de kruiden uit het kruidenwater.
Klop de eierdooiers met de suiker tot een romige massa en klop er vervolgens het kruidenwater doorheen.
Warm in een geëmailleerd of roestvrij staal pannetje de wijn op tot lauwwarm (pannetjes van ander materiaal kunnen door de wijn gaan oxideren). Voeg hier al roerend het eimengsel bij.
Zet ondertussen een grotere pan op het fornuis met water, waarin het andere pannetje past, zonder het water te raken en verwarm de kandeel au bain-marie.
Blijf roeren en zorg ervoor dat het water niet kookt om schiften te voorkomen. Zodra het mengsel licht gebonden is en aan de lepel blijft hangen is het klaar.
Schenk de kandeel in (glazen) kopjes en serveer lauwwarm.