Goedemorgen! Sta jij altijd vroeg op om de dag fris en fruitig te beginnen? Of ben je meer een nachtuil die vooral profiteert van de stilte in de late uurtjes? Hoewel de nacht tal van mogelijkheden biedt voor spannende verhalen vol duisternis en onbekende schaduwen, leent de verstilling van de het ochtendgloren zich ook voor mooie verhalen. Er zijn immers minder mensen onderweg, de natuur ontwaakt en het tsjilpen van vogels zorgt voor een klein ochtendconcert als het waterige zonnetje de maan doet verdwijnen… (foto: Berry de Nijs/Writing Berries)
Magie van de vroege ochtend
De vroege ochtend is een bijzonder moment van de dag. Echt een moment die je personage alleen kan pakken. Terwijl de meeste mensen zich nog eens omdraaien, ontwaakt de wereld langzaam. Het zachte licht van de opkomende zon met bijbehorende pasteltinten in de lucht, het eerste gefluit van vogels of het gemiauw van een kat die de stilte in de straten plotseling doorbreekt en misschien wel de geur van versgebakken brood bij de bakker om de hoek… het zorgt allemaal voor een unieke sfeer, die je elders op de dag niet zomaar meemaakt. Deze stilte en rust is een prima tijdstip voor schrijvers om een verhaal te beginnen. De ochtend kan een verhaal namelijk een dromerige, hoopvolle of juist confronterende toon geven.
Kenmerken van de ochtend
De vroege ochtend brengt een gevoel van een nieuw begin met zich mee, maar kan ook de confrontatie inluiden van een zware, lange nacht. De ochtend kent een heel andere stilte dan de nacht. De vroege ochtend kan zelfs stiller zijn dan het holst van de nacht. Je kunt dit inzetten om een gevoel van rust of juist spanning te creëren. Denk aan hoe een enkel geluid, het tikken van een klok, het kraken van een vloer, het eerste vogelgezang, extra betekenis krijgt in de stilte. Naast stilte is het licht in de vroege ochtend heel anders. De ochtendzon is immers zachter dan op elk ander moment van de dag en hierdoor zijn kleuren en schaduwen heel anders, zachter vooral. Gebruik daarom beschrijvingen van gouden, roze of mistige tinten om sfeer op te bouwen. Laat schaduwen nog lang en mysterieus zijn om spanning of dromerigheid te versterken. Of, mijn favoriet, laat ochtendzon net door het spleetje tussen de gordijnen als een straal het vertrek in vallen. Misschien verlicht het wel iets heel belangrijks voor je verhaal… Daarnaast zijn geuren en andere zintuigelijke sensaties anders. Beschrijf hoe de lucht frisser en kouder aanvoelt, hoe de geur van nat gras of verse koffie door een ruimte trekt of hoe dauwdruppels glinsteren in het eerste licht.
Maar eerst koffie!
Er zijn mensen die pas aan hun dag kunnen beginnen na een liter koffie (jaja, ik overdrijf), terwijl anderen uit bed in hun sportkleding springen om heerlijk te gaan hardlopen om zo de dag fris te kunnen beginnen. Dit wil maar zeggen dat iedereen de ochtend anders ervaart. En dat is juist leuk om mee te spelen als je je hoofdpersonage en andere personages aan het ontwikkelen bent. Een goede vraag om jezelf en je personages te stellen is: ‘Wat voor ochtendmens ben jij?’ Personages die echte ochtendmensen zijn, hebben vaak eigenschappen als discipline, optimisme en daadkracht. Ze staan vroeg op, benutten de stilte om te reflecteren of productief te zijn en zien de ochtend als een kans om de toon van de dag te zetten. Zelfs als ze de avond ervoor zijn wezen stappen of hebben doorgetrokken vanwege deadlines, staan ze redelijk vrolijk op. Misschien zijn ze juist wel productiever in de vroege ochtend. Daartegenover staan de avond- of nachtmensen, die de ochtend eerder als vijand zien: chagrijnig, traag en met moeite opstartend. Eerst een paar liter koffie, dan kan de rest van de dag beginnen, dat is vaak hun motto. Dit contrast kan in verhalen mooi gebruikt worden om verschillen in karakter of levensstijl duidelijk te maken en zelfs voor spanning of humor tussen personages te zorgen.
Wat past bij je verhaal?
Overigens hoeft dat ochtendmens helemaal niet de hoofdpersoon te zijn van je in de ochtend afspelende verhaal. Misschien is een avondmens veel beter. Gedwongen vroeg opstaan biedt al een soort conflict, maar geeft wel aan dat je personage de discipline heeft om zich, hetzij met veel moeite, uit bed te hijsen om aan de dag te beginnen. Juist door een contrast op te zoeken tussen het dagdeel en je personages, komt het verhaal misschien wel meer tot leven. Schrijf je een wat luchtiger verhaal waarbij je hoofdpersoon wel geniet van de verstilling van de ochtend (eindelijk een paar momenten voor zichzelf voordat de gekte van de dag begint) dan is dat natuurlijk ook helemaal prima. Zorg er dan wel voor dat je duidelijk maakt dat het om een ochtendmens gaat en dat hij/zij/x zich heerlijk ontspannen klaarmaakt voor de dag.
Ochtendrituelen
Wat doe jij allemaal in de ochtend? Zelf sta ik op, zoek het toilet op, plens water in mijn gezicht, poets mijn tanden, kleed me aan om eerst – nog voor mijn eerste kop koffie – met de hond te gaan wandelen. Misschien bestaat jouw ochtend wel uit een douche, ontbijt en koffie, samen met het kijken naar het eerste journaal. Ochtendrituelen zijn heel belangrijk en helpen het karakter van je personage te vormen. Laat een personage koffie zetten, een krant openslaan of een hardloopronde maken en je lezer weet precies met wat voor type het te maken heeft. Dit laat veel zien over hun persoonlijkheid en kan subtiel de toon van het verhaal bepalen.
Start van de dag en je verhaal
Bovendien kan er tijdens zo een ochtendritueel van alles gebeuren. Slecht nieuws in de krant bijvoorbeeld die het balletje laat rollen of een verontrustend telefoontje die de ochtendstilte op zijn kop zet. Een heftige kater wellicht of de walk of shame die mag starten na een vlugge flirt. Misschien vindt je personage wel een object van onschatbare waarde tijdens de eerste ochtendwandeling? Je weet het niet. En dat maakt het juist zo spannend!
Ochtendverhalen
De ochtend kan duiden op een frisse start, een kans om opnieuw te beginnen of juist de eerste stappen te zetten richting verandering in het leven. Gebruik je de ochtend als meer dan slechts het decor waarin je personage handelt, dan leent het zich heel goed voor poëtische of psychologische verhalen, waarin de sfeer belangrijk is en de transformatie, hoop of nieuwe fase in het leven extra betekenis krijgt. Denk aan romans waarin een personage zichzelf hervindt en aan romantische ontmoetingen die plaatsvinden tijdens de eerste zonnestralen. Mystieke verhalen kunnen ook heel goed in de ochtend beginnen, waarbij de sluier van mist langzaam optrekt en geheimen prijsgeeft. Ook thrillers en misdaadverhalen winnen aan kracht in de ochtend. Het is immers het moment waarop nieuw licht de gevolgen van de nacht zichtbaar laat worden, zoals een lijk, een verlaten straat, sporen van inbraak die niet meer verborgen blijven of een dader die eindelijk wordt geconfronteerd met de realiteit.
Breng de ochtend tot leven
De vroege ochtend is meer dan alleen een tijdstip, het kan een prachtig decor vormen voor je verhaal. Laat eens een belangrijke gebeurtenis juist in de vroege ochtend plaatsvinden. Een bekentenis bij zonsopgang kan symbool staan voor een nieuw begin, terwijl een ontdekking in het eerste licht de waarheid onthult die in de nacht nog verborgen bleef. Misschien komt een stelletje na een lange nacht praten er in de ochtend achter dat het beter is om uit elkaar te gaan… De ochtend kan in je verhaal een symbool zijn voor hoop, groei en een nieuw begin. Maar het kan ook de start zijn van een krachtig, spannend verhaal, omdat in het ochtendgloren dat wat verborgen was in de nacht onthuld wordt. Misschien past dit wel heel goed bij je verhaal! Experimenteer eens met scènes in de ochtend. Sta zelf eens vroeg op om die uren vanaf pakweg 5 uur tot en met 7 uur (als zo’n beetje wel de eerste wekkers afgaan) te ervaren. Ontdek de stilte, maar ook de geluiden en schrijf eens een paar scènes die zich in de ochtend afspelen. Zo kom je er vanzelf achter wat het beste past bij je verhaal. Veel schrijfplezier gewenst en geniet van de koffie!
Geen opmerkingen:
Een reactie posten
Bedankt voor je reactie! Reacties worden altijd eerst beoordeeld voordat ze worden geplaatst. Het kan dus even duren voordat je je reactie hier terugziet. Omdat ik graag een persoonlijk antwoord geef worden anonieme berichten op artikelen niet geplaatst.